11 Χρόνια Πανελλαδική Σχολική Εκστρατεία Ευαισθητοποίησης «Μίλα Τώρα»

Στις 6 Μαρτίου, με αφορμή την Πανελλήνια Ημέρα κατά του Bullying, οργανώθηκε μια σημαντική εκδήλωση από το Κέντρο για τη βία και τον εκφοβισμό – Bullying του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού». Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο Εκπαιδευτικό Κέντρο, Πολυχώρο, του Οργανισμού στο Κορωπί και πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Δικτύου ενάντια στην ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό (European Antibullying Network) και σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Μαθητικό Εθελοντικό Δίκτυο “YouSmile”.

Στόχος της εκδήλωσης ήταν η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση 1.000 μαθητών και μαθητριών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από σχολεία της Αττικής, σχετικά με το φαινόμενο του bullying. Η τετραήμερη δράση, υπό τον συντονισμό της εξειδικευμένης ομάδας Ψυχολόγων του Οργανισμού, εστίασε στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του εκφοβισμού, ενθαρρύνοντας παράλληλα ένα υγιές και ασφαλές σχολικό περιβάλλον.

Έρευνες για το Bullying στην Ελλάδα το 2023-24

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα για το Bullying που πραγματοποιήθηκε, παρουσιάστηκαν τα εξής στοιχεία:

• 1 στα 3 παιδιά σε όλη τη χώρα, δηλώνει ότι έχει δεχθεί Bullying
• 1 στα 3 παιδιά που δηλώνει ότι ξοδεύει πολλές ώρες σε οθόνες ημερησίως, βιώνει σχολικό εκφοβισμό
• 1 στα 4 παιδιά, αισθάνεται πώς το σχολείο δεν του μαθαίνει να μην εκφοβίζει τους συμμαθητές τους
• 100% των παιδιών θα προτιμούσε να απευθυνθεί για βοήθεια σε τηλεφωνική γραμμή, επιλέγοντας την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 του Οργανισμού

Επιπλέον, το Κέντρο για τη βία και τον εκφροβισμό – Bullying σημείωσε για το 2023:

• 1 συμβουλευτική κάθε 2 ημέρες για bullying σε παιδιά – 252 Σύνολο
• Αύξηση 47% στον αριθμό των μαθητών και μαθητριών που συμμετείχαν σε παρεμβάσεις Πρόληψης για θέματα βίας
• Κάθε σχολική ημέρα, πραγματοποιήθηκαν παρεμβάσεις πρόληψης σε 230 μαθητές και μαθήτριες

Παράλληλα, όπως ανέφερε η Ιωάννα Χαρδαλούπα, Ψυχολόγος και Συντονίστρια του Κέντρου για τη βία και τον εκφοβισμό – Bullying, που παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνας για το Bullying για τη σχολική χρονιά 2023-2024, παρατηρήθηκε πως ο σχολικός Εκφοβισμός έχει αυξηθεί σε σχέση με την προηγούμενη σχολική χρονιά και συνδέεται με τη Φτώχεια και τις Ανισότητες.

Το Σχέδιο Δράσης κατά του Σχολικού Εκφοβισμού – Bullying

Στα πλαίσια της εκδήλωσης, έγινε αναφορά στις προτάσεις του Οργανισμού ως ένα οργανωμένο Σχέδιο Δράσης. Πιο αναλυτικά οι προτάσεις:

• Νομοθεσία:

1. Θεσμοθέτηση σαφούς και λεπτομερούς νομοθεσίας που να αντιμετωπίζει άμεσα και αποτελεσματικά το φαινόμενο του bullying.

• Ενημέρωση & Εκπαίδευση:

1. Διοργάνωση δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης.
2. Υλοποίηση εκπαιδευτικών συνεδριών.
3. Ενίσχυση της πρόληψης και του έγκαιρου εντοπισμού του bullying.

• Σχολεία:

1. Εφαρμογή ξεκάθαρης πολιτικής κατά του εκφοβισμού σε όλα τα σχολεία.
2. Δημιουργία και υιοθέτηση ενός λεπτομερούς Πρωτοκόλλου αντιμετώπισης του bullying.

• Χρηματοδότηση:

1. Εξασφάλιση χρηματοδότησης για έργα που εστιάζουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση του bullying.

• Ευρωπαϊκή Εκστρατεία:

1. Αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το bullying.
2. Ενημέρωση για τα διαρθρωτικά μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την καταπολέμησή του.

Από τη θεωρία στην πράξη: αναγνώριση & αντιμετώπιση του Bullying

Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε, οι μαθητές-εθελοντές και μέλη της Ομάδα Δικαιωμάτων του Παιδιού του Ευρωπαϊκού Εθελοντικού Μαθητικού Δικτύου “YouSmile” του Οργανισμού, απευθύνθηκαν σε μαθητές αλλά και εκπαιδευτικούς και γονείς, έχοντας ετοιμάσει ήδη προτάσεις για δράσεις πρόληψης αλλά και αντιμετώπισης του φαινομένου.

• Εάν δέχεσαι Bullying

1. Μάθε τι είναι bullying
2. Μίλα σε κάποιον που εμπιστεύεσαι
3. Κάνε ξεκάθαρα τα συναισθήματά σου και στο άτομο που σου ασκεί bullying -αν νιώθεις ότι μπορείς.
4. Ζήτησε βοήθεια από ψυχολόγο και τη Γραμμή 1056 -πάντα υπάρχει κάτι που μπορείς να κάνεις.

• Εάν ασκείς Bullying

1. Σκέψου τι σε ωθεί στο να κάνεις κάτι τέτοιο
2. Προσπάθησε να μπεις στη θέση του άλλου παιδιού
3. Αν κάτι σε πιέζει, μοιράσου το, μη βγάζεις τα συναισθήματά σου στους άλλους

• Εάν είσαι μάρτυρας ενός περιστατικού Bullying

1. Δεν είσαι «καρφί» αν μιλήσεις
2. Σκέψου πώς θα ένιωθες αν ήσουν εσύ στη θέση του παιδιού που υφίσταται bullying
3. Αν έχεις οικειότητα, μίλα στο παιδί που δέχεται bullying
4. Αφού μοιραστείς την πληροφορία σε κάποιον που εμπιστεύεσαι, να θυμάσαι ότι θα το διαχειριστούν εκείνοι

• Εάν είστε γονείς

1. Μη νιώθετε ντροπή αν το παιδί σας δέχεται ή ασκεί bullying
2. Σημασία έχει, αν το παιδί σας δέχεται bullying, να το βοηθήσετε να ξεφύγει από αυτήν την κατάσταση
3. Ηρεμήστε, μην αντιδράτε με θυμό
4. Ακούστε τι έχει να πει το παιδί σας, εξηγήστε του ότι δε φταίει
5. Ζητήστε βοήθεια από ειδικούς
6. Αν μάθετε ότι το παιδί σας ασκεί bullying, συζητήστε μαζί του, εξηγήστε του πως οι πράξεις του βλάπτουν κάποιο άλλο παιδί

• Εάν είστε εκπαιδευτικοί

1. Ενημερωθείτε για το πώς μπορείτε να πλαισιώσετε ένα παιδί
2. Μην αδιαφορείτε, μπορείτε και πρέπει να κάνετε κάτι, έχετε ευθύνη
3. Φροντίστε να ενημερώσετε τα παιδιά για το τι είναι bullying
4. Μη στοχοποιείτε τα παιδιά, δεν υπάρχει «θύμα» και «θύτης»
5. Ενημερώστε τους γονείς για το bullying, προσεγγίστε τους γονείς των παιδιών που εμπλέκονται στο περιστατικό
6. Να είστε κοντά στα παιδιά και να δημιουργείτε κλίμα εμπιστοσύνης ώστε να υπάρχει προθυμία να ανοιχτούν τα παιδιά και να έχετε θετική επιρροή πάνω τους
7. Συμβουλευτείτε το 1056

• Στα ΜΜΕ

1. Θυμηθείτε πως στόχος σας είναι η σωστή ενημέρωση του κόσμου
2. Μη φέρνετε τα παιδιά σε δύσκολη θέση
3. Προστατεύστε τα προσωπικά δεδομένα των παιδιών και το δικαίωμά τους σε αυτά
4. Σταματήστε να προβάλλετε τα βίντεο από περιστατικά bullying

Ενδείξεις για ύπαρξη Bullying

Άλλο ένα σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν, είναι οι ενδείξεις πως ένα παιδί βιώνει το φαινόμενο του εκφοβισμού. Ο Εκφοβισμός (Bullying), είτε από την πλευρά του παιδιού που ασκεί bullying είτε από την πλευρά του παιδιού που δέχεται τον εκφοβισμό, συνδέεται με την εμφάνιση άλλοτε έκδηλων και άλλοτε πιο σιωπηλών δυσκολιών στην ομαλή ανάπτυξη των παιδιών.

Γενικά μπορούμε να παρατηρήσουμε αλλαγές, όπως:

• Στη διάθεση
• Στη γνωστική επίδοση
• Στον ύπνο των παιδιών με καθυστερημένη έλευση, πρόωρη αφύπνιση ή και διακοπές στον ύπνο.

Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθούν συναισθηματικές διακυμάνσεις και γενικότερα να υπάρχει ευμετάβλητη διάθεση. Σημαντικό να τονιστεί πως οποιαδήποτε αιφνίδια αλλαγή παρατηρηθεί στη συμπεριφορά του παιδιού, οφείλει να προβληματίσει τους γονείς όπως:

• Καταθλιπτική συμπτωματολογία
• Ψυχοκοινωνικές δυσκολίες
• Μελαγχολική διάθεση
• Αίσθηση ανασφάλειας στο σχολείο
• Διατροφικές δυσκολίες
• Ψυχοσωματικές δυσκολίες
• Υψηλότερα επίπεδα άγχους
• Αυτοκτονικός ιδεασμός

Όπως αναφέρει και «Το Χαμόγελο του Παιδιού», αξίζει να σημειωθεί πως τίποτα από τα παραπάνω δεν αποτελεί μια συνθήκη αιτίου-αιτιατού, αλλά κάποιες ενδείξεις για διερεύνηση από τους γονείς/κηδεμόνες. Επομένως, έχει νόημα οι γονείς να έχουν ένα ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο με τα παιδιά έτσι ώστε αμφότερες οι πλευρές να ανταποκρίνονται σε οποιαδήποτε δυσκολία με αποδοχή και ενδιαφέρον.

Η μαρτυρία ενός παιδιού

Παρακάτω, σας παραθέτουμε μια κλήση που πραγματοποιήθηκε στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού»:

«Δεν είμαι βέβαιος τί πρέπει να κάνω και δεν ξέρω αν κάνω σωστά που σας μιλάω. Απλά δεν ξέρω τι να πω αλλά και τι να κάνω; Μπορεί τα παιδιά να έχουν δίκιο γι’ αυτά που λένε αλλά σήμερα με χτύπησαν και πάλι. Δεν ξέρω τι μπορώ να κάνω. Ο πατέρας μου μου είπε – κάν’ τους το ίδιο, τον δικό μου τον γιό δεν τον αγγίζει κανένας. Εάν το έκανα; Πλάκα μου κάνετε; Εάν μπορούσα να το κάνω θα το είχα κάνει δε θα περίμενα τον μπαμπά να μου το πει. Απλά δεν του είπα ξανά τίποτε. Δεν είμαι ο γιός που θα ήθελε, ο γιός που περίμενε.

Προσπαθώ να κάνω οτι δε με νοιάζει, οτι δε με ενοχλεί αλλά είμαι μαζί τους τόσες ώρες. Δεν είναι μόνο οτι με χτυπήσανε, είναι οτι είναι άσχημο να γελάνε μαζί σου. Αύριο θα πάμε εκδρομή. Πάλι θα κάτσω μόνος στο λεωφορείο και θα είμαι μόνος εκεί που θα πάμε. Θα πω στους γονείς μου ότι θα πάω αλλά θα κάνω κοπάνα και θα πάω να κάτσω κάπου. Καλύτερα να νομίζουν οτι έχω φίλους, να μην ντρέπονται για μένα».

Για περισσότερες πληροφορίες

«Το Χαμόγελο του Παιδιού»
Τηλ. 11040
press@hamogelo.gr