Αυχενικό Σύνδρομο: Συμπτώματα & Αντιμετώπιση Πόνου στον Αυχένα

Το αυχενικό σύνδρομο αποτελεί το σύνολο των προβλημάτων, που εντοπίζονται στην περιοχή του αυχένα αλλά και γύρω από αυτόν.
Ο βασικός και πιο συνηθισμένος παράγοντας που συμβάλλει στην εμφάνιση αυχενικού συνδρόμου, είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Αυτός περιλαμβάνει πολλές ώρες καθιστικής εργασίας για μεγάλη μερίδα πληθυσμού και λίγες διαθέσιμες ώρες για άσκηση.

Η καθιστική ζωή συνεχίζεται όμως και στο σπίτι, μπροστά από την οθόνη της τηλεόρασης και του κινητού τηλεφώνου. Φυσικά στα βασικά αίτια του αυχενικού συνδρόμου, περιλαμβάνεται η κακή στάση του σώματος στο γραφείο. Μάλιστα έχουμε παρατηρήσει ότι οι περισσότεροι πάσχοντες εργάζονται σε γραφεία, χωρίς την κατάλληλη υποδομή και χωρίς εξοπλισμό για τη στήριξη του αυχένα και της πλάτης.

Αυχενικό σύνδρομο και συμπτώματα

Να ξεκαθαρίσουμε πως το αυχενικό σύνδρομο δεν αποτελεί συγκεκριμένη πάθηση, παρά συμπτώματα στην περιοχή του αυχένα. Τα συμπτώματα που εντοπίζει συχνότερα ο πάσχων, ξεκινούν μ’ έντονο πόνο και δυσκαμψία στον αυχένα ή γενικότερα μία ενόχληση στην αυχενική μοίρα. Ο πόνος εντοπίζεται αρχικά στην περιοχή του αυχένα κι επεκτείνεται στους ώμους (είτε στον ένα είτε και στους δύο) και μπορεί να φτάσει ακόμα και χαμηλά στα χέρια και στα δάχτυλα.

Ως συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου θεωρούμε οποιαδήποτε ευαισθησία στην αυχενική περιοχή. Ο πόνος και η δυσκαμψία είναι πιθανόν να επεκταθούν κι από την οπίσθια μέχρι και την πλάγια περιοχή του αυχένα, έως και τους ώμους. Επίσης, ο πονοκέφαλος αποτελεί ένα αρκετά συχνό σύμπτωμα αυχενικού συνδρόμου. Πολλοί ασθενείς μιλούν για αυχενικό σύνδρομο και ζαλάδες αφού παραπονιούνται για ίλιγγο ή ζαλάδα, σύμπτωμα το οποίο τούς δυσκολεύει αρκετά στις καθημερινές δραστηριότητες.

Μάλιστα στις πιο βαριές περιπτώσεις αυτός ο ίλιγγος μπορεί να προκαλέσει αστάθεια στον ασθενή. Πιο σπάνια συναντάμε ακόμα και μούδιασμα στα άκρα, με κάποιους ασθενείς να παραπονιούνται πως δε μπορούν να κρατήσουν για αρκετή ώρα κάποιο αντικείμενο στο χέρι τους. Λιγότερο συχνά ο ίλιγγος και η ζαλάδα από το αυχενικό σύνδρομο, μπορεί να προκαλέσουν στον ασθενή ακόμα και τάση προς εμετό.

Τα συμπτώματα που μπορεί να μας μπερδέψουν

Τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου μπορούν εύκολα να μπερδέψουν έναν ασθενή και να μη γίνει έγκαιρη διάγνωση. Σε αυτά ανήκουν τα πιο συχνά και πιο ήπια, όπως είναι ο πόνος στον αυχένα που εκτείνεται μέχρι τα άκρα. Ο πάσχων, λοιπόν, μπορεί να θεωρήσει ότι οφείλεται στην άρση κάποιου αντικειμένου, που είναι βαρύ, ή σε αθλητικές δραστηριότητες.

Ένα ακόμη σύμπτωμα που φαινομενικά μοιάζει αθώο όπως ο πονοκέφαλος που παρατηρείται συχνά στην καθημερινότητα, δεν ανησυχεί συνήθως τον ασθενή διότι το συγχέει με πολλές άλλες αιτίες (όπως πίεση στην εργασία, άγχος, πρόβλημα στα μάτια από παρατεταμένη χρήση οθόνης, κούραση κ.λπ.).

Τέλος, το πιο απλό πιάσιμο στον αυχένα ο καθένας μπορεί να το εκλάβει ως κάτι απλό λόγω κακού ύπνου, κακής στάσης ή να το αποδώσει στο ότι σήκωσε κάποιο βάρος. Όλα αυτά μπορεί να παραπλανήσουν και μην «προειδοποιήσουν» εγκαίρως τον ασθενή για το αυχενικό σύνδρομο.

Σε ποιους εμφανίζεται και γιατί

• Άτομα ηλικίας 25– 30 ετών κι έπειτα. Σε νεότερες ηλικίες είναι σπάνιο και μπορεί να προκληθεί μόνο από κάποιο τραυματισμό (π.χ. από αθλητική δραστηριότητα, από απότομο βάρος ή κίνηση του αυχένα, από ψύξη ή από κάποιο τροχαίο). Όμως σε σοβαρότερες μορφές οι αιτίες μπορεί να αφορούν και βλάβες στους σπονδύλους και τους μεσοσπονδύλιους δίσκους.

• Όσοι έχουν παθήσεις όπως η δισκοπάθεια, η κήλη δίσκου, όγκοι σπονδύλων ή αστάθεια ανάμεσα σε σπονδύλους. Το αυχενικό σύνδρομο μπορεί να προκληθεί από την πίεση της νευρικής ρίζας στην αυχενική μοίρα η οποία ενδέχεται να οφείλεται στις προηγούμενες παθήσεις.

• Άτομα που έχουν κάποιον τραυματισμό ή μία μυϊκή θλάση στον αυχένα.

• Άνθρωποι που ακολουθούν καθιστική ζωή ή αντίστοιχα, εργασία (γραφείο, συνεχόμενη οδήγηση για ώρες) και άτομα των οποίων η εργασία περιλαμβάνει άρση βάρους.

• Όσα άτομα έχουν υποστεί κάποιο ατύχημα στον αυχένα στο παρελθόν και δεν έχουν ιαθεί πλήρως.

Αυχενικό σύνδρομο: Υπάρχει πρόληψη;

Για να προλάβουμε την εμφάνιση του αυχενικού συνδρόμου, πρέπει να βελτιώσουμε τη στάση του σώματος στην καθημερινότητά μας και κυρίως στην εργασία μας. Η συμβουλή για την πρόληψη αυχενικού συνδρόμου, είναι να υπάρχει επαρκής στήριξη στην πλάτη ώστε να μην επιβαρύνεται ο αυχένας. Παράλληλα είναι απαραίτητα τα συχνά διαλείμματα στην καθιστική εργασία, που πρέπει να περιλαμβάνουν ασκήσεις χαλάρωσης για τον αυχένα.

Εξίσου σημαντικό είναι αν η εργασία είναι σε γραφείο και περιλαμβάνει χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ο τελευταίος να είναι τοποθετημένος στο ύψος των ματιών ώστε να μην αναγκάζεται ο εργαζόμενος να σκύβει και να επιβαρύνει τον αυχένα του. Ακόμη, αν η εργασία έχει να κάνει με συχνά τηλεφωνήματα, ενδείκνυται η χρήση ακουστικού (hands-free) κι όχι κανονικού τηλεφώνου ώστε να αποφεύγεται το συνεχές στρίψιμο του αυχένα προς μία κατεύθυνση. Σημαντική βοήθεια είναι το ξεκίνημα κάποιας μορφής άσκησης, που θα ενδυναμώσει τους μύες του αυχένα και της πλάτης για καλύτερη στήριξη. Η στήριξη του αυχένα στον ύπνο μ’ ένα καλό μαξιλάρι θα βοηθήσει σημαντικά. Τέλος, ο πάσχων θα πρέπει να αποφεύγει όσο το δυνατόν περισσότερο να σηκώνει άσκοπα βάρος στην καθημερινότητά του.

Αυχενικό σύνδρομο κι αντιμετώπιση: Μπορεί να είναι πλήρης η ίαση;

Η αντιμετώπιση ξεκινάει από την ακριβή αιτία της εμφάνισης. Για τις ήπιες περιπτώσεις, που το σύνδρομο οφείλεται σε κόπωση των μυών του αυχένα ή θλάση, συνιστάται θεραπευτική αγωγή για τον πόνο, την ενόχληση και τη δυσκαμψία με ήπια αντιφλεγμονώδη κι αναλγητικά φάρμακα.

Έχει αποδειχτεί πως βοηθάει πολύ στην επαναφορά του αυχένα και στην αποκατάσταση η πλήρης κινητοποίηση του αυχένα κι όχι η ακινητοποίηση του (με κολάρο). Επίσης η ανάπαυση και ξεκούραση είναι μεγάλης σημασίας. Συνιστώνται αλλαγές στον τρόπο ζωής, περισσότερη άσκηση κι ενδυνάμωση των μυών της περιοχής.

Η φυσικοθεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο. Μέθοδοι όπως είναι το Manual Therapy – χειροπρακτική, το Tecar Therapy, η μάλαξη και η ηλεκτροθεραπεία φαίνονται να βοηθούν σημαντικά στην εξασθένηση των συμπτωμάτων και την επαναφορά – αύξηση της κινητικότητας των αρθρώσεων. Το Kinesiotaping συμβάλλει ακόμη στη διευκόλυνση της κίνησης. Παράλληλα η θεραπευτική άσκηση Clinical Pilates και γενικότερα η ενδυνάμωση είναι καθοριστικές για την αποκατάσταση. Σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις συνιστάται χειρουργική επέμβαση, όταν όλες οι άλλες μέθοδοι έχουν αποτύχει.

Το αυχενικό σύνδρομο είναι πιθανό, αν δεν έχει γίνει σωστή αποκατάσταση και θεραπεία, να επανεμφανιστεί. Σε αυτό συμβάλλει σίγουρα και το να μην ακολουθήσει ο πάσχων τις οδηγίες που αναφέρθηκαν παραπάνω σχετικά με τον τρόπο ζωής (καθιστική ζωή, βάρη, μηδενική άσκηση, καταπόνηση των μυών).

Εφόσον ο ασθενής ακολουθεί πιστά ότι είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του αυχένα και της πλάτης και να τα καταπονεί όσο το δυνατόν λιγότερο είναι πιθανόν να μην εμφανιστεί ξανά το αυχενικό σύνδρομο και να «κοιμηθεί» για πολύ καιρό. Με τη σωστή φυσικοθεραπεία παράλληλα θα βοηθηθεί πολύ στη συντήρηση και στον να μην ενοχληθεί ξανά από το αυχενικό σύνδρομο.

Αυχενικό σύνδρομο: Ασκήσεις και χρήσιμα tips για ανακούφιση

1. Ξεκούραση- χαλάρωση του κεφαλιού και των μυών που το στηρίζουν (ξαπλωτή θέση)
2. Διατάσεις και περιστροφή του κεφαλιού σε όλες τις διευθύνσεις επίσης χαλαρώνουν την περιοχή
3. Ήπια αναλγητικά ή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (χωρίς όμως να γίνεται παρατεταμένη χρήση)
4. Αύξηση της θερμότητας στην περιοχή του αυχένα με ζεστό μπάνιο ή θερμαντικές αλοιφές
5. Μετά την ολοκλήρωση των θεραπειών θα πρέπει ο ασθενής να προσαρμόσει ελαφρώς κάποιες συνήθειές του, με τέτοιο τρόπο ώστε να παραμείνει το πρόβλημα σε ύφεση. Συνιστάται να υιοθετήσει την άσκηση, αερόβια κι ενδυνάμωση, όπως και να αλλάξει τον καθιστικό τρόπο ζωής το περισσότερο δυνατό.
6. Αποφυγή άρσης μεγάλου βάρους για αρκετό καιρό
7. Αποφυγή εναλλαγών ζεστού και κρύου στον αυχένα (π.χ. κρύος αέρας σε ιδρωμένο αυχένα)