Έλλειψη Σιδήρου: Συμπτώματα & Τα Καλύτερα Συμπληρώματα Σιδήρου

Στον παραλογισμό της σύγχρονης ζωής, πολλοί από εμάς βρίσκουν τον εαυτό τους σε μια ατελείωτη κούραση και αδυναμία, αντιμετωπίζοντας μια πραγματική επιδημία: την έλλειψη σιδήρου.

Ο σίδηρος, αποτελεί ένα απαραίτητο μέταλλο για την καλή λειτουργία του οργανισμού μας, αλλά συχνά το αγνοούμε ή το υποτιμούμε, καθώς η καθημερινή μας ζωή μας παρασύρει σε ατελείωτες υποχρεώσεις.

Στο άρθρο μας, θα εξερευνήσουμε την έλλειψη σιδήρου, τα συμπτώματα που τη συνοδεύουν αλλά και τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής σιδήρου για αποτελεσματική αντιμετώπιση.

Τι είναι η έλλειψη σιδήρου;

Η έλλειψη σιδήρου αναφέρεται στα χαμηλά επίπεδα σιδήρου στον οργανισμό. Υπάρχουν 2 τύποι έλλειψης σιδήρου:

• Σιδηροπενική αναιμία
• Έλλειψη σιδήρου χωρίς αναιμία

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρία Αιματολογίας, η ανεπάρκεια σιδήρου είναι η πιο κοινή αιτία αναιμίας. Η αναιμία αναφέρεται όταν το επίπεδο των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι πολύ χαμηλό, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει κόπωση και αδυναμία. Η σιδηροπενική αναιμία επηρεάζει περίπου το 20% των ανθρώπων στον κόσμο.

Η ανεπάρκεια σιδήρου χωρίς αναιμία μπορεί να μην είναι αρκετά δημοφιλής, αλλά επηρεάζει μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη Συστηματική Ανάλυση της Αναιμίας από το 1990 – 2010 (Nicholas J Kassebaum, et., 2013).

🧐 Έλλειψη σιδήρου & τριχόπτωση: Πως συνδέονται;

Έλλειψη σιδήρου & αναιμία: πως συνδέονται;

Υπάρχει μια μεγάλη παρανόηση πως η έλλειψη σιδήρου κι η αναιμία είναι το ίδιο πράγμα. Η έλλειψη σιδήρου αποτελεί ευρύτερο όρο και αναφέρεται σε χαμηλά αποθέματα σιδήρου που δεν καλύπτουν τις ανάγκες του οργανισμού σε σίδηρο, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι αναιμία.

Παρόλο που η έλλειψη σιδήρου μειώνει τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, χαρακτηρίζεται ως αναιμία μόνο όταν τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης πέσουν κάτω από ορισμένες τιμές αναφοράς. Παρόλα αυτά, συμπτώματα αναιμίας, όπως η κόπωση, μπορεί να υπάρχουν και σε μη αναιμικά επίπεδα αιμοσφαιρίνης.

🧐 Χαμηλός Αιματοκρίτης: Συμπτώματα & Αντιμετώπιση

Ποια είναι τα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου;

Τα άτομα με ήπια ή μέτρια σιδηροπενική αναιμία μπορεί να μην έχουν συμπτώματα. Άλλα συμπτώματα, που θα δούμε και πιο αναλυτικά παρακάτω, περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Δύσπνοια
• Ζάλη και πονοκέφαλοι
• Κρύα χέρια και πόδια
• Χλωμό δέρμα

Ως προς την έλλειψη σιδήρου που δεν αναφέρεται στην αναιμία, μπορεί εξίσου να μην υπάρχουν συμπτώματα. Ως προς αυτά που αναφέρονται σε αυτό το είδος ανεπάρκειας σιδήρου, είναι:

• Κόπωση
• Ελλιπής προσοχή και μνήμη
• Πόνος στη γλώσσα
• Κακή κατάσταση σε δέρμα, νύχια και μαλλιά (τριχόπτωση)
• Καθυστερημένη επούλωση πληγών στο δέρμα
• Αναπτυξιακή καθυστέρηση
• Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών

Παρακάτω, θα δούμε αναλυτικά ορισμένα από κύρια τα συμπτώματα της έλλειψης σιδήρου.

Κόπωση

Ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα χαμηλού σιδήρου είναι η έντονη κόπωση και η αδυναμία. Και αυτό γιατί, λόγω του μειωμένου ποσοστού σιδήρου, αντίστοιχα, μεταφέρεται και λιγότερο οξυγόνο στα κύτταρα, με αποτέλεσμα τη μειωμένη απόδοσή τους. Έτσι, ο οργανισμός καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια ακόμη και για την πιο απλή λειτουργία του.

Προβλήματα στην περιοχή των ματιών

Ένα σύμπτωμα, αλλά και σημάδι του χαμηλού σιδήρου, είναι το λευκό εσωτερικό του κάτω βλεφάρου. Κανονικά η υγιής όψη αυτού του σημείου είναι ερυθρό.

Τριχόπτωση και εύθραυστα νύχια

Όταν έχουμε έλλειψη σιδήρου, ο οργανισμός συναντά δυσκολία στην αιμάτωση του. Έτσι, «επιλέγει» που θα στείλει περισσότερο και που λιγότερο αίμα. Τα μαλλιά και τα νύχια είναι τα λιγότερο σημαντικά για την επιβίωσή μας και για αυτό επηρεάζονται πρώτα.

Ωχρότητα

Λόγω της ελλιπούς παραγωγής ερυθρών αιμοσφαιρίων, μπορεί να προκύψει ωχρότητα στην επιδερμίδα. Έτσι, το δέρμα μας γίνεται πιο χλωμό, όταν έχουμε χαμηλό σίδηρο.

Μειωμένη συγκέντρωση

Ένα ακόμη σύμπτωμα έλλειψης σιδήρου είναι η δυσκολία στη συγκέντρωση και η πνευματική κόπωση. Αυτή η δυσκολία οφείλεται στη μειωμένη οξυγόνωση του εγκεφάλου, ενώ παράλληλα επηρεάζονται και οι λειτουργίες των νευροδιαβιβαστών.

Μουδιάσματα

Έχει παρατηρηθεί σε άτομα με έλλειψη σιδήρου το μούδιασμα των ποδιών, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από ανησυχία. Πρόκειται για μια διαταραχή, που ονομάζεται «Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών» και προκαλεί σχεδόν αδιάκοπη νευρική κίνηση των ποδιών, ειδικά κατά τις βραδινές ώρες.

Ταχυκαρδία

Ξανά, λόγω της μειωμένης τροφοδότησης του οργανισμού με οξυγόνο, είναι πιθανό να επηρεαστεί η λειτουργία της καρδιάς, με αποτέλεσμα συμπτώματα, όπως οι ταχυκαρδίες.

Μυϊκοί πόνοι

Ο χαμηλός σίδηρος και κατ’ επέκταση η χαμηλή οξυγόνωση των κυττάρων που προκαλείται, μπορεί να επηρεάσει την ανάπλαση των μυών και να εκδηλωθεί πόνος σε διάφορους μύες.

Αιτίες της έλλειψης σιδήρου

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό. Παρακάτω, θα δούμε τους βασικούς εξ αυτών.

Έλλειψη σιδήρου χωρίς αναιμία

Ως προς την έλλειψη σιδήρου που δε συνδέεται με αναιμία, μπορεί να οφείλεται στους παρακάτω παράγοντες:

• Φυτικές δίαιτες ή vegan τρόπος ζωής, όπου απουσιάζει το κρέας
• Χαμηλή θερμιδική πρόσληψη σε σχέση με τις ανάγκες σε σίδηρο, όπως στα παιδιά που αναπτύσσονται, έγκυες γυναίκες και ηλικιωμένοι
• Δυσαπορρόφηση λόγω κάποιας κατάστασης υγείας, όπως η κοιλιοκάκη
• Υπερβολική κατανάλωση τροφίμων που μειώνουν την απορρόφηση, όπως γαλακτοκομικά και τσάι
• Ο αποικισμός με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
• Βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία
• Γαστρικές παθήσεις, όπως το πεπτικό έλκος κι η οισοφαγίτιδα
• Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου
• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
• Άλλες γαστρεντερικές απώλειες, όπως υποτροπιάζουσα αιμορραγία από αιμορροΐδες
• Οδοντική αιμορραγία

Σιδηροπενική αναιμία

Η σιδηροπενική αναιμία είναι αρκετά συχνή, ιδίως μεταξύ των γυναικών και των ατόμων που κάνουν διατροφή χαμηλή σε σίδηρο. Οι ακόλουθες ομάδες ατόμων, καταστάσεις υγείας και άλλες υγειονομικές συνθήκες, μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση  σιδηροπενικής αναιμίας:

• Γυναίκες που έχουν έμμηνο ρύση, ιδίως αν είναι έντονη
• Γυναίκες έγκυες, θηλάζουσες ή όσες έχουν γεννήσει πρόσφατα
• Άτομα που έχουν υποβληθεί σε σοβαρή χειρουργική επέμβαση ή έχουν κάποιο σοβαρό σωματικό τραύμα
• Άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη
• Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος του Crohn
• Άτομα με πεπτικό έλκος
• Χορτοφάγοι και vegan
• Απώλεια αίματος από τον γαστρεντερικό σωλήνα λόγω γαστρίτιδας, οισοφαγίτιδας, αιμορροΐδων, αγγειοδυσπλασία, εκκολπωματίτιδα
• Απώλεια αίματος από χρόνια ρινορραγία
• Απώλεια αίματος από τα νεφρά ή την ουροδόχο κύστη
• Συχνές αιμοδοσίες

Αντιμετώπιση της έλλειψης σιδήρου

Ακόμη και αν η αιτία της έλλειψης σιδήρου μπορεί να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί, σε αρκετές περιπτώσεις, είναι απαραίτητη η λήψη σιδήρου μέσω συνταγογράφησης, μέχρι να γίνει αναπλήρωση στα αποθέματα του μετάλλου στον οργανισμό.

Ωστόσο, σε πιο ήπιες περιπτώσεις ή σε περιπτώσεις που η αιτία δεν μπορεί να εντοπιστεί εύκολα ή να διορθωθεί, αρκετά αξιόπιστη λύση είναι κι αυτή της λήψης ενός συμπληρώματος διατροφής.

Τροφές με σίδηρο

Αν αναρωτιέστε ποιες τροφές με σίδηρο μπορείτε να καταναλώνετε, διαβάστε την παρακάτω λίστα. Υπάρχουν τροφές πλούσιες σε σίδηρο, τόσο αιμικό όσο και μη αιμικό. Οι καλύτερες τροφές που περιέχουν σίδηρο είναι οι εξής:

• Κακάο σε σκόνη
• Ντοματοπολτός
• Αρνίσιο συκώτι
• Αλεύρι σόγιας
• Μοσχάρι
• Βερίκοκα αποξηραμένα
• Ρεβίθια
• Σαρδέλες
• Μύδια
• Στήθος κοτόπουλο
• Φακές
• Ξηροί καρποί
• Σπανάκι
• Αυγά
• Σταφίδες
• Κακάο
• Αρακάς

Επίσης, μπορείτε να αξιοποιήσετε τη «δύναμη» των βοτάνων για την αντιμετώπιση της έλλειψης σιδήρου, όπως με τα παρακάτω:

• Ταραξάκο (πικραλίδα)
• Τσουκνίδα
• Μαϊντανός
• Μορίνγκα
• Αλφάλφα

Συμπληρώματα σιδήρου

Τα συμπληρώματα σιδήρου βοηθούν στην αύξηση του σιδήρου στον οργανισμό σας. Αυτή είναι η πιο κοινή θεραπευτική προσέγγιση για την έλλειψη σιδήρου.

Συνήθως, απαιτούνται τρεις έως έξι μήνες για να αποκατασταθούν τα επίπεδα σιδήρου σας. Ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει να λαμβάνετε συμπληρώματα σιδήρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Αν αναρωτιέστε ποιο είναι το καλύτερο συμπλήρωμα σιδήρου που θα καλύψει τις ανάγκες σας, δείτε παρακάτω τις προτάσεις μας και επιλέξτε το ιδανικό που θα σας καλύψει πλήρως.

Το Iron Bisglycinate της HealthAid είναι ιδανικό συμπλήρωμα σιδήρου στην εγκυμοσύνη. Είναι συνδυασμένο με βιταμίνη C, ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη απορρόφηση. Ευεργετικό συμπλήρωμα και για την περίοδο της εμμηνόρροιας, όπου η πιθανότητα εμφάνισης αναιμίας είναι αυξημένη. Ιδανικό και σε περιπτώσεις χρόνιας γυναικείας τριχόπτωσης και σε σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

To σκεύασμα Iron Complex της ΝΟW με την προηγμένη φόρμουλα χηλικού σιδήρου Ferrochel είναι εμπλουτισμένο με βιταμίνη C, B-12, φυλλικό οξύ, εκχύλισμα βοτάνων dong quai και red raspberry. Τα συστατικά αυτά δρουν συνδυαστικά και συμβάλλουν στην απορρόφηση των μεταλλικών στοιχείων, τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων και τις βιοχημικές διαδικασίες που ευθύνονται για την παραγωγή ενέργειας.

Συμπλήρωμα με δυσγλικινικό σίδηρο, μία μορφή σιδήρου που είναι εύκολα απορροφήσιμη και ελαφριά για το στομάχι.

Συμπλήρωμα διατροφής στοιχειακού σιδήρου για μεγαλύτερη απορρόφηση,  που συμβάλλει στην υποστήριξη του αιμοποιητικού συστήματος. Αντιμετωπίζει την αναιμία και τα σημάδια κόπωσης στον οργανισμό.

Συμπλήρωμα διατροφής με βάση σουκροσωμικό σίδηρο και βιταμίνη C, χρήσιμο σε περιπτώσεις διατροφικής ανεπάρκειας ή αυξημένης ανάγκης για τα εν λόγω θρεπτικά συστατικά. Ο σίδηρος είναι επικαλυμμένος με σουκροσωμική τεχνολογία, περνώντας χωρίς να μεταβληθεί στο γαστρικό περιβάλλον και απορροφάται απευθείας στο έντερο, αποφεύγοντας έτσι γαστρικές διαταραχές.

Συμπλήρωμα διατροφής σιδήρου σε κιτρική μορφή, άμεσης απορρόφησης, που είναι ιδανικό για άτομα με γαστρεντερικές διαταραχές.

🤓 Quiz: Τι Γνωρίζετε Για Την Έλλειψη Σιδήρου;