Καρδιακή Ανεπάρκεια: Τι είναι, Συμπτώματα & ο Ρόλος της Διατροφής

Η καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζεται, όταν ο καρδιακός μυς εξασθενεί και δεν προωθεί κατά φυσιολογικό τρόπο το αίμα στα όργανα του σώματος. Μπορεί να είναι χρόνια ή να εμφανισθεί ξαφνικά (οξεία καρδιακή ανεπάρκεια).

Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να είναι συστολική ή διαστολική, Αριστερή η Δεξιά ανάλογα με το ποιο μέρος της καρδιάς έχει προσβληθεί. Η πιο συνηθισμένη μορφή καρδιακής ανεπάρκειας είναι η συστολική κι η αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια. Η ταξινόμηση της αριστερής – συστολικής καρδιακής ανεπάρκειας γίνεται βάσει του κλάσματος εξωθήσεως της αριστερής κοιλίας, το οποίο εκφράζεται ως ποσοστό επί τοις εκατό (%). Το φυσιολογικό κλάσμα εξωθήσεως είναι >55%.

Καρδιακή ανεπάρκεια: Ποια είναι τα συχνότερα αίτια;

Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι η τελική κατάληξη όλων των άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων, που επηρεάζουν την καρδιά. Οι συχνότερες αίτιες της είναι:

1. Η στεφανιαία νόσος και το έμφραγμα του μυοκαρδίου
2. Η υψηλή αρτηριακή πίεση
3. Οι μυοκαρδιοπάθειες, δηλαδή οι παθήσεις που επηρεάζουν τον καρδιακό μυ
4. Η μυοκαρδίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή του μυοκαρδίου
5. Οι διαταραχές του καρδιακού ρυθμού (αρρυθμίες), όπως η κολπική μαρμαρυγή
6. Οι βαλβιδοπάθειες
7. Οι συγγενείς καρδιοπάθειες, δηλαδή γενετικές καρδιακές ανωμαλίες

Η παχυσαρκία, η αναιμία, η κατάχρηση αλκοόλ, ο υπερθυρεοειδισμός ή αυξημένη πίεση στους πνεύμονες (πνευμονική υπέρταση) μπορούν, επίσης, να οδηγήσουν σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Καρδιακή ανεπάρκεια και συμπτώματα: Ποια πρέπει να μας οδηγήσουν στον καρδιολόγο;

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:

• Δύσπνοια κατά την άσκηση ή κατά την κατάκλιση
• Εύκολη κόπωση κι αδυναμία
• Οιδήματα στα πόδια και στους αστραγάλους (πρήξιμο)
• Ταχύς ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός
• Μειωμένη ικανότητα άσκησης
• Επίμονος βήχας ή συριγμός με λευκό ή ροζ αιματηρό φλέγμα
• Αυξημένη ανάγκη ούρησης τη νύχτα
• Οίδημα στην κοιλιά (ασκίτης)
• Απότομη αύξηση βάρους από την κατακράτηση υγρών

Πως γίνεται η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας

Η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας ξεκινά με τη λήψη του Ιατρικού ιστορικού, όπου γίνεται ανάλυση συμπτωμάτων και οικογενειακού ιστορικού, με τη φυσική εξέταση που γίνεται έλεγχος για οιδήματα, παθολογικούς ήχους στην καρδιά κι αναπνευστικά προβλήματα.

Μέθοδος εκλογής για τη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας αποτελεί το Υπερηχοκαρδιογράφημα καρδιάς, κατά το οποίο ελέγχεται η λειτουργία της καρδιάς κι υπολογίζεται το κλάσμα εξωθήσεως ενώ με την Ακτινογραφία θώρακα μπορεί να ελεγχθεί το μέγεθος της καρδιάς και η κατάσταση των πνευμόνων.

Αντιμετώπιση της Καρδιακής Ανεπάρκειας: Υπάρχει θεραπεία;

Η αντιμετώπιση της Καρδιακής Ανεπάρκειας συνίσταται στην επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση των συννοσηροτήτων.

Ο στόχος της θεραπείας των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια είναι η βελτίωση των συμπτωμάτων και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, καθώς και η αύξηση της επιβίωσης.

Τα φάρμακα αποτελούν την πρώτη θεραπεία για όλους τους τύπους καρδιακής ανεπάρκειας και η λήψη τους θα πρέπει να ξεκινά όσο το δυνατόν νωρίτερα, αφού υπάρχουν αρκετές κατηγορίες φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στην καρδιακή ανεπάρκεια κι έχουν βελτιώσει την πρόγνωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Η χρήση των εμφυτεύσιμων συσκευών για την αντιμετώπιση των αρρυθμιών και την πρόληψη του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου έχει βελτιώσει περαιτέρω την πρόγνωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Μπορούν η διατροφή και η καθοδηγούμενη άσκηση να βοηθήσουν στη βελτίωση της υγείας της καρδιάς;

Η διατροφή αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη διαχείριση της καρδιακής ανεπάρκειας. Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια πρέπει να μειώσουν την πρόσληψη αλατιού, με σκοπό να μειώσουν την κατακράτηση υγρών και την αρτηριακή πίεση με ιδανική ημερήσια πρόσληψη αλατιού λιγότερο από 2.000 mg.

Μια ισορροπημένη διατροφή πρέπει να αποτελείται από περισσότερα φρούτα και λαχανικά, τα όποια είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Συνιστώνται τα ολικής αλέσεως προϊόντα, καθώς περιέχουν περισσότερες θρεπτικές ουσίες ενώ είναι προτιμότερη η κατανάλωση άπαχου κρέατος, όπως το κοτόπουλο και η γαλοπούλα.

Είναι απαγορευτική η λήψη τροφών που περιέχουν κορεσμένα και trans λιπαρά, συνίσταται επίσης η αποφυγή γλυκών κι αναψυκτικών. Πρέπει να γίνεται τακτική ζύγιση, ώστε να ανιχνευθεί η ενδεχόμενη κατακράτηση υγρών. Προτιμάται η λήψη 4- 6 μικρών γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας, για να γίνεται καλύτερα η πέψη και να υπάρχει μεγαλύτερη ενέργεια.

Καρδιακή ανεπάρκεια και προσδόκιμο ζωής

Το προσδόκιμο ζωής ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια ποικίλλει σημαντικά, ανάλογα με πολλούς παράγοντες, όπως το στάδιο της καρδιακής ανεπάρκειας, τις υποκείμενες παθήσεις, την ηλικία και φυσικά τη γενική υγεία του ασθενούς. Η μέση επιβίωση μετά τη διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας κυμαίνεται από 7 έως 10 χρόνια, αλλά αυτό μπορεί να είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο ανάλογα με τους προαναφερθέντες παράγοντες.

Στην περίπτωση πιο προχωρημένων σταδίων καρδιακής ανεπάρκειας (στάδιο III ή IV), το προσδόκιμο ζωής μπορεί να είναι πιο περιορισμένο.

Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί μία σοβαρή κατάσταση, αλλά με σωστή διαχείριση, συστηματική καρδιολογική παρακολούθηση, υγιεινή διατροφή, άσκηση και ψυχολογική υποστήριξη πολλοί ασθενείς μπορούν να ζήσουν μια ποιοτική κι ενεργή ζωή.