×

Long Covid: Τι είναι, συμπτώματα & αντιμετώπιση

Συντάχθηκε:  13/02/2023, από , Συντακτική Ομάδα Ανανεώθηκε:  17/11/2023, από , Φαρμακοποιός
Επιστημονικά
Τεκμηριωμένο
 Εκτιμώμενος Χρόνος Ανάγνωσης:  5m, 28s

Έχεις νοσήσει με Covid-19, έχεις αναρρώσει, αλλά νιώθεις ακόμα συμπτώματα που συνδέονται με τον κορονοϊό; Τότε θα πρέπει να μάθεις περισσότερα για το σύνδρομο long Covid. Το long Covid ή post Covid σύνδρομο αποτελεί επί της ουσίας μια επώδυνη κατάσταση που ταλαιπωρεί αρκετά εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον πλανήτη.

Στο άρθρο που ακολουθεί, θα γίνει αναφορά στο long Covid σύνδρομο, στα συμπτώματα που έχει, αλλά και στους τρόπους αντιμετώπισης, με την πρόληψη κι εδώ, να είναι το παν.

 

Long Covid (Μακρά Covid): Τι είναι;

Το σύνδρομο «long Covid» ή αλλιώς στην ελληνική, «μακρά Covid», περιλαμβάνει τα συμπτώματα, τα σημεία αλλά και τις επιπλοκές που εμμένουν ή εμφανίζονται 4 εβδομάδες μετά τη νόσηση με SARS-COV-2. Να σημειωθεί πως δεν αποτελεί κάποια μετάλλαξη του κορονοϊού.

Γενικότερα, θα πρέπει να υπάρχει μεγάλη αφύπνιση, καθώς αν διατηρηθεί ένα ή περισσότερα συμπτώματα του ιού για περισσότερες από τέσσερις εβδομάδες μετά την αρχική λοίμωξη από κορονοϊό, τότε υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για long Covid.

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν καθολικά αποδεκτοί ορισμοί από την επιστημονική κοινότητα, αλλά έχουν καθοριστεί οι 3 φάσεις που έπονται της λοίμωξης από τον ιό SARS-COV-2:

  1. Οξεία Covid-19 (Acute Covid-19): αφορά σε σημεία και συμπτώματα έως 4 εβδομάδες.
  2. Συνεχιζόμενη συμπωματική Covid-19 (On going symptomatic Covid-19): αφορά σε σημεία και συμπτώματα από 4 έως 12 εβδομάδες.
  3. Μετά-Covid-19 σύνδρομο (Post-Covid-19 syndrome): αφορά σε σημεία και συμπτώματα που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια ή μετά από τη λοίμωξη με Covid19 και συνεχίζουν για περισσότερο από 12 εβδομάδες, χωρίς να μπορούν να αποδοθούν σε εναλλακτική διάγνωση.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ό όρος long Covid περιλαμβάνει την συνεχιζόμενη συμπωματική Covid-19 και το μετά Covid-19 σύνδρομο.

 

Πως επηρεάζει τον οργανισμό το σύνδρομο long Covid;

Ο Π.Ο.Υ. και το Mount Sinai, τόνισε το γεγονός ότι ο Covid19, πέραν του είναι ιός που προσβάλλει το αναπνευστικό επηρεάζει και άλλα συστήματα. Έτσι οι ασθενείς με εμμένοντα συμπτώματα μετά από 3 μήνες, θα 2 πρέπει σαφώς να ξεκινούν το διαγνωστικό έλεγχο από το αναπνευστικό σύστημα.

Στην περίπτωση που ο έλεγχος του αναπνευστικού δεν καταλήξει στην επαρκή αιτιολόγηση της συμπτωματολογίας, ο έλεγχος θα πρέπει να συνεχιστεί στο καρδιαγγειακό και σε οντότητες που αναγνωρίστηκαν πρόσφατα.

 

Σύνδρομο long Covid: Τι συμπτώματα έχει;

Στον παρακάτω πίνακα αναγράφονται τα συνήθη συμπτώματα – και επιπλοκές – του long Covid, με βάση το σύστημα του οργανισμού που πλήττουν.

Συμπτώματα Long Covid

Αναπνευστικό Βήχας/δύσπνοια, μειωμένη ικανότητα για άσκηση και υποξαιμία, διάμεση πνευμονοπάθεια με μειωμένη διαχυτική ικανότητα και περιορισμό, αλλοιώσεις θαμβής υάλου και ινωτικές βλάβες στην απεικόνιση, πνευμονική εμβολή, ανοσμία, αγευσία.
Καρδιαγγειακό Αίσθημα παλμών, δύσπνοια και θωρακικό άλγος, μυοκαρδίτιδα, μυοκαρδιακή ίνωση, καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες, περικαρδίτιδα, ορθοστατική υπόταση.
Νεφρά Χρόνια νεφροπάθεια με μειωμένο EGFR έχει αναφερθεί 6 μήνες μετά.
Δέρμα Η τριχόπτωση είναι το κύριο σύμπτωμα και εμφανίζεται σε περίπου 20% των ασθενών Εξάνθημα (πχ κνίδωση).
Ρευματολογικά Αντιδραστική αρθρίτιδα, ινομυαλγία, νοσήματα συνδετικού ιστού.
Ενδοκρινικό Εμφάνιση ή επιδείνωση σακχαρώδη διαβήτη, υποθυρεοειδισμός, υποξεία θυρεοειδίτιδα, διαταραχές εμμήνου ρύσης.
Νευροψυχιατρικά Καταβολή, μυαλγίες, κεφαλαλγία, αδυναμία, διαταραχές αυτόνομου, γνωσιακές διαταραχές, διαταραχές μνήμης , οσφρητικές / γευστικές διαταραχές, ανησυχία, κατάθλιψη, διαταραχές ύπνου , μετατραυματικό στρες (PTSD).
Ουρολογικό Ακράτεια, σεξουαλική δυσλειτουργία.
Γαστρεντερικό Η νόσος μπορεί δυνητικά να μεταβάλει το μικροβίωμα του εντέρου και να οδηγήσει σε εμφάνιση ευκαιριακών λοιμώξεων. 
Αγγειακά Θρομβοεμβολικά επεισόδια (πνευμονική εμβολή, αρτηριακή θρόμβωση, εν τω βάθειφλεβοθρόμβωση )
Άλλα συμπτώματα Παρατεταμένη δεκατική πυρετική κίνηση, απώλεια βάρους, έλλειψη βιταμίνης D, αλλεργίες και σύνδρομο ενεργοποίησης μαστοκυττάρων, χρόνια άλγη, επιδείνωση συνοσηροτήτων.

 

💡Σε περίπτωση μη βελτίωσης ή εμφάνισης νέων συμπτωμάτων οι ασθενείς θα πρέπει να εξετάζονται από τον θεράποντα ιατρό τους.

 

Σύνδρομο long Covid: Πως αντιμετωπίζεται;

Καθώς δε μειώνεται – ειδικότερα τη χειμερινή περίοδο – ο αριθμός νοσούντων με Covid-19, σκοπός των οδηγιών είναι η αξιολόγηση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, η έγκαιρη διάγνωση των επιπλοκών της νόσου και η μείωση των μακροπρόθεσμων επιπλοκών, όπως είναι η μακρά Covid.

Πρώτα απ’ όλα απαιτείται επικοινωνία με τον προσωπικό μας θεράπων ιατρό. Μετέπειτα, υπάρχουν στόχοι παρακολούθησης των ασθενών, με βάση δεδομένα που έχει δημοσιεύσει ο ΕΟΔΥ:

  • Αξιολόγηση και θεραπεία οξέων συμπτωμάτων/σημείων όπως μεταλοιμώδους βήχα, δύσπνοιας, καταβολής, υποξαιμίας.
  • Η αναγνώριση των μακροπρόθεσμων αναπνευστικών επιπλοκών της πνευμονίας από COVID-19 και η παρακολούθηση των ασθενών. Η αναγνώριση σε πρώιμο στάδιο των πιο σοβαρών επιπλοκών που δυνητικά μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα
  • Η επιβεβαίωση της πλήρους ύφεσης των απεικονιστικών ευρημάτων των ασθενών με πνευμονία COVID-19
  • Η ολιστική προσέγγιση της νόσου (πχ ψυχολογική υποστήριξη σε αγχώδη διαταραχή ή γνωσιακές διαταραχές, θεραπεία αποκατάστασης σε σαρκοπενία μετά από παρατεταμένη νοσηλεία/ΜΕΘ)

 

Σύνδρομο long Covid: Χρειάζεται πρόληψη;

Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε το long Covid, είναι να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τους άλλους από τις μολύνσεις του ιού, γενικότερα. Όπως αναφέρει και το CDC, ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 , μαζί με τη βελτίωση του αερισμού, τη διενέργεια εξετάσεων για COVID-19, αποτελούν όπλα στη φαρέτρα ενάντια στο σύνδρομο.

Τα πρόσθετα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν την αποφυγή στενής επαφής με άτομα που έχουν επιβεβαιωμένη ή ύποπτη ασθένεια COVID-19 και την άσκηση της υγιεινής των χεριών, που σημαίνει πλύσιμο με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.

Σε άλλη έρευνα που έχει γίνει στην Αμερική, σε γυναίκες, έδειξε πως ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη κατά του long Covid. Πιο συγκεκριμένα, τα ποσοστά έδειξαν πως το 49% των γυναικών με έναν υγιεινό τρόπο ζωής, είχαν χαμηλότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν το σύνδρομο long Covid, σε σε σχέση με γυναίκες που είχαν έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής.

Όσον αφορά στον τρόπο ζωής που αναφέρθηκε στην έρευνα, το φυσιολογικό σωματικό βάρος, η τακτική σωματική άσκηση, ο καλός ύπνος, η σωστή διατροφή, η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ και η αποφυγή του καπνίσματος είναι τα σημεία αναφοράς για τη θωράκιση του οργανισμού ενάντια στο σύνδρομο long Covid.

 

Υπάρχουν ομάδες υψηλού κινδύνου;

Η ερευνητική κοινότητα βρίσκεται ακόμα στη διαδικασία εύρεσης στις ομάδες ανθρώπων που ενδέχεται να παρουσιάσουν προβλήματα μετά τον COVID και γιατί. Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένες ομάδες ανθρώπων μπορεί να επηρεαστούν περισσότερο από καταστάσεις μετά την COVID-19. Αυτά είναι παραδείγματα και όχι μια ολοκληρωμένη λίστα ατόμων ή ομάδων, σύμφωνα με το CDC, που ενδέχεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από άλλες ομάδες για την ανάπτυξη καταστάσεων μετά τη νόσο:

  • Άτομα που έχουν βιώσει πιο σοβαρή ασθένεια COVID-19, ειδικά όσοι νοσηλεύτηκαν ή χρειάζονταν εντατική θεραπεία.
  • Άτομα που είχαν υποκείμενες παθήσεις πριν από τον COVID-19.
  • Άτομα που δεν έκαναν εμβόλιο για τον COVID-19.
  • Άτομα που εμφανίζουν πολυσυστημικό φλεγμονώδες σύνδρομο (MIS) κατά τη διάρκεια ή μετά την ασθένεια COVID-19.

 

Πηγές

who.int

Long COVID or Post-COVID Conditions (cdc.gov)

Πώς θα αποφύγετε τον κίνδυνο της μακράς Covid (onmed.gr)

Long-Post Covid: Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση (eody.gov.gr)

Φαρμακοποιός, απόφοιτος της Φαρμακευτικής Σχολής του Καμερίνο (Università di Camerino). Πολύ καλός γνώστης της αγγλικής και ιταλικής γλώσσας. Εργάζεται στο Pharm24 ως Φαρμακοποιός.

Περισσότερα

Προτεινόμενα Άρθρα

elGreek