Μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό: Τα πώς και τα γιατί!

Το Νηπιαγωγείο αποτελεί έναν σημαντικό σταθμό στη ζωή των παιδιών και έναν σημαντικό πρώτο χώρο κοινωνικοποίησης και αγωγής. Συγχρόνως, είναι μία περίοδος απομάκρυνσης των νηπίων από την ασφάλεια της οικογενειακής θαλπωρής και απόπειρας της πρώτης εξωοικογενειακής κοινωνικοποίησης, με ταυτόχρονη εισαγωγή στα πρώτα εκπαιδευτικά βήματα.

Το Νηπιαγωγείο κατέχει σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία των νηπίων για τη σχολική ζωή, αφού τους δίνει τα εφόδια ώστε να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται με ευελιξία σε ένα ευρύ φάσμα ικανοτήτων και δεξιοτήτων.

Στην Ψυχολογία, η έννοια της μετάβασης ορίζεται ως το «πέρασμα» από μια δομημένη σε μια σχετικά «ανοιχτή», ως προς τη δομή της, φάση ζωής. (Κόπτσης, Α. & Νάκου, Α. , 2009).

Η κατάλληλη μετάβαση των νηπίων στο Δημοτικό σχολείο για να στεφθεί με επιτυχία χρειάζεται να γίνει η απόλυτη προετοιμασία.

Ο έλεγχος της ετοιμότητας των νηπίων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της αποτελεσματικής ένταξής τους στο Δημοτικό Σχολείο.

Πώς μπορεί να γίνει αυτό λοιπόν;  

Τι είναι τα τεστ σχολικής ετοιμότητας;

Το Α-τεστ είναι το πρώτο ελληνικό σταθμισμένο τεστ που ανιχνεύει τις μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών πριν την εισαγωγή τους στο Δημοτικό σχολείο και χαρακτηρίζεται από 97% εγκυρότητα και 99,8% αξιοπιστία. Μέσα από ορισμένες δραστηριότητες το Α-τεστ ανιχνεύει εάν το παιδί είναι έτοιμο να φοιτήσει στο δημοτικό σχολείο. Επίσης, το Αθηνά τεστ μπορεί να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά ως εργαλείο σχολικής ετοιμότητας.  

Ποιες κλίμακες αξιολογούν τα εργαλεία σχολικής ετοιμότητας;

• Την Κριτική ικανότητα
• Τις Γλωσσικές αναλογίες
• Την Πρώιμη αφαιρετική σκέψη
• Τον Οπτικο-κινητικό συντονισμό
• Την Οπτική αντίληψη
• Την Αδρή κινητικότητα
• Τις Ακολουθίες
• Φωνολογική ενημερότητα
• Μνήμη αριθμών & εικόνων

Με συμπληρωματικές κλίμακες για τη συμπεριφορά του παιδιού κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης και με ειδικό ερωτηματολόγιο για την παρουσία Διάσπασης Προσοχής /Υπερκινητικότητα

 Ποιες συμπεριφορές του παιδιού (στη νηπιακή ηλικία) πρέπει να μας προκαλούν ανησυχία;

• Δεν είναι σε θέση να προφέρει σωστά τα φωνήματα.
• Δεν είναι σε θέση να βρει τα φωνήματα που απαρτίζουν μία λέξη.
• Δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε σύνθετες εντολές.
• Δεν μπορεί να ξεχωρίσει το αριστερό από το δεξί.
• Δεν γνωρίζει τοπολογικές/ποσοτικές έννοιες.
• Δεν ακολουθεί όρια/κανόνες.
• Δεν μπορεί να χρησιμοποιεί πολυσύλλαβες λέξεις.
• Κομπιάζει κατά την ομιλία.
• Δεν μπορεί να οργανώνει με επιτυχία τις σκέψεις του και να τις τοποθετήσει σε λογική σειρά.
• Δυσκολεύεται να αφηγηθεί ένα περιστατικό ή να περιγράψει ένα πρόσωπο/αντικείμενο κ.α.
• Δυσκολεύεται να αποστηθίσει.
• Δεν κρατά με σωστό τρόπο το μολύβι του.
• Δε μπορεί να ολοκληρώσει μια εργασία.
• Δεν μπορεί να παρακολουθήσει το θέμα της συζήτησης ή/ και δεν μπορεί να συμμετέχει στον διάλογο.
• Δεν ολοκληρώνει τις εργασίες του.
• Δυσκολεύεται να ενταχθεί στην ομάδα των συνομήλικων του.

Ο έγκαιρος εντοπισμός των παραπάνω δυσκολιών μπορεί να οδηγήσει στην αποκατάστασή τους και έτσι να μην αναπτυχθούν διαταραχές στον λόγο, στη μάθηση ή/ και στη συμπεριφορά του παιδιού.

 Πότε πρέπει να κάνουμε τεστ Σχολικής Ετοιμότητας – Α τεστ;

Το Α-τεστ χορηγείται σε ηλικίες 5 – 6 ετών και ο ιδανικός χρόνος για τη χορήγηση του εν λόγω τεστ είναι πριν την εισαγωγή του παιδιού στο σχολικό πλαίσιο και συγκεκριμένα τους μήνες μετά τον Μάρτιο.

Μάρθα Ι.Ηλιοπούλου

Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος

MA Special Education/B.T.E.C Edexcel

Μέλος Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών

Κέντρο Αγωγής Παιδιού και Εφήβου ‘Εξέλιξη’

www.kentro–exelixi.gr

www.my–book.gr