Όσα πρέπει να γνωρίζετε για το Μητρικό Γάλα

Ο θηλασμός είναι μοναδικό ταξίδι για κάθε γυναίκα, μία εμπειρία ζωής, που σύμφωνα με έρευνες, συνδέει ψυχικά τη μητέρα με το μωρό με ένα ιδιαίτερο τρόπο. Το μητρικό γάλα προσφέρει πάρα πολλά θετικά στοιχεία στην ανάπτυξη του μωρού καθώς έχει πολλαπλά διατροφικά οφέλη. Το μητρικό γάλα έχει μία μοναδική σύσταση η οποία μεταβάλλεται ανάλογα με την ηλικία του βρέφους αλλά και την ώρα της ημέρες που παράγεται. Είτε μία μητέρα επιλέγει τον αποκλειστικό θηλασμό, είτε όχι, σίγουρα αποτελεί μία επιλογή που μόνο θετικά μπορεί να επηρεάσει ένα μωρό, τόσο στην ανάπτυξή του, όσο και στην υγεία και στον οργανισμό του.

Φυσικά, η διαδικασία του θηλασμού αλλά και όλα τα οφέλη του μητρικού γάλακτος αποτελεί ένα θέμα που αναζητούν πληροφορίες οι μελλοντικοί γονείς και μητέρες αλλά και όσοι είναι πλέον επίσημα νέοι γονείς. Το μητρικό γάλα, τα οφέλη του, η συντήρησή του και πολλά άλλα είναι κάποια από τα συχνά ερωτήματα και ανησυχίες που έχουν και που πρόκειται να αναλύσουμε παρακάτω.

Ποιες είναι οι ιδιότητες του μητρικού γάλακτος;

Οι ιδιότητες και η σύσταση του μητρικού γάλακτος αλλάζει με την πάροδο του χρόνου για να προσαρμοστεί στις διατροφικές ανάγκες του μωρού όσο αναπτύσσεται, από το πυκνό πρωτόγαλα που παράγει το σώμα κατά τη γέννα έως το ώριμο γάλα που έρχεται μετά από μερικές ημέρες.

Το μητρικό γάλα αλλάζει ακόμη και μεταξύ διαφορετικών ωρών που παράγεται μέσα στην ημέρα. Επίσης, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως κάθε μητέρα έχει μοναδική σύνθεση μητρικού γάλακτος. Ουσιαστικά καμία γυναίκα δεν έχει ακριβώς το ίδιο μητρικό γάλα με κάποια άλλη, και αυτό γιατί η φύση έχει προνοήσει όπως και κάθε μωρό και οργανισμός δεν είναι ίδιος με τον άλλον.

Τα κύρια συστατικά του μητρικού γάλακτος είναι το λίπος, το νερό, οι βιταμίνες (π.χ. βιταμίνες Α, K, D, E), τα ένζυμα,  ορμόνες (προλακτίνη)τα μέταλλα (π.χ. κάλιο, ασβέστιο, νάτριο) και τα αντισώματα! Το ώριμο γάλα περιέχει 3-5% λίπος, λίγο κάτω από 1% πρωτεΐνη και περίπου 7% υδατάνθρακες. Εκτός από αυτά τα μακροθρεπτικά συστατικά, το μητρικό γάλα είναι γεμάτο με απαραίτητα ένζυμα, αντισώματα, αντιοξειδωτικά και μικροθρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, σίδηρο, χαλκό και ψευδάργυρο. Αξίζει να σημειωθεί πως το 88% του μητρικού γάλακτος αποτελείται από νερό. Αποτελεί έτσι μία διατροφική υπερδύναμη για τα μωρά, γεμάτη ευεργετικά θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξή τους από τη γέννηση μέχρι και τον αποθηλασμό.

😇 7+1 Συμβουλές για Επιτυχή Θηλασμό!

Ποια τα οφέλη του μητρικού γάλακτος;

Φυσικά, τα οφέλη του μητρικού γάλακτος είναι πολλαπλά και διαφορετικά! Αποτελεί μία μοναδική φόρμουλα από θρεπτικά συστατικά για τον οργανισμό του μωρού. Προφυλάσσει και ενισχύει μακροπρόθεσμα το μωρό θωρακίζοντας τον οργανισμό του ενάντια σε διάφορες συνθήκες. Πιο συγκεκριμένα κάποια οφέλη για τα μωρά που θηλάζουν είναι τα εξής:

1. Αναπτύσσουν ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα.
2. Έχουν λιγότερα προβλήματα του γαστρεντερικού συστήματος, όπως δυσκοιλιότητα και διάρροια, ενώ έχει παρατηρηθεί πως το μητρικό γάλα μπορεί να συμβάλλει θετικά ενάντια στους κολικούς των πρώτων μηνών που ταλαιπωρούν πολλά μωρά.
3. Προστατεύονται από λοιμώξεις του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος.
4. Συμβάλει στην ηρεμία του βρέφους λόγω της ειδικής ορμόνης που περιέχεται στο μητρικό γάλα.

🤔 Ποια είναι τα καλύτερα συμπληρώματα για ενίσχυση παραγωγής του μητρικού γάλακτος;

Πως συντηρώ το μητρικό γάλα;

Η συντήρηση του μητρικού γάλακτος κυρίως σε περιπτώσεις που η μητέρα εργάζεται ή χρειάζεται να απουσιάζει είναι επίσης κάτι που απασχολεί τους γονείς. Παρακάτω υπάρχει συγκεντρωμένη η πληροφορία για τη σωστή και ασφαλή αποθήκευση και συντήρηση του μητρικού γάλακτος.

Το μητρικό γάλα διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου έως και 4 ώρες. Χρειάζεται όμως να είναι προστατευμένο και να βρίσκεται μακριά από πηγές θερμότητας όπως σόμπες ή το φως ήλιου.

Επίσης, σε μονωμένη σακούλα ψύξης με παγωμένες παγοκύστες διατηρείται έως και 24 ώρες. Είναι σημαντικό μετά από τις 24 ώρες πρέπει είτε να το χρησιμοποιήσετε ή να το βάλετε στο ψυγείο ή στην κατάψυξη αμέσως.

Διατηρείται επίσης στο ψυγείο έως και 4 ημέρες σε θερμοκρασία των 4°C και κάτω. Ένα έξτρα tip για την αποθήκευση του μητρικού γάλακτος στο ψυγείο (και στην κατάψυξη) είναι να το κρατήσετε πιο κοντά στο πίσω μέρος όπου η θερμοκρασία είναι πιο σταθερή.

Τέλος, το μητρικό γάλα διατηρείται την κατάψυξη έως και 6 μήνες. Φροντίστε να σημειώνετε πάνω σε κάθε σακούλα την ημερομηνία άντλησης και χρησιμοποιήστε πρώτα το παλαιότερο γάλα. Πολύ σημαντική είναι και η διαδικασία που ξεπαγώνετε το μητρικό γάλα από την κατάψυξη.

Ενδεικτικά το μητρικό γάλα μπορεί να αποθηκευτεί:

• Στο ψυγείο σε θερμοκρασία 4 ⁰C έως 48 -72 ώρες
• Στην κατάψυξη -18 ⁰C έως 1 μήνα
• Σε καταψύκτη -20 ⁰C έως 3-6 μήνες

Κάποιοι τρόποι να ξεπαγώσετε το μητρικό γάλα είναι οι εξής:

• Βάλτε το στο ψυγείο (χρειάζονται περίπου 24 ώρες για να ξεπαγώσει). Μόλις αποψυχθεί, χρησιμοποιήστε το μέσα στις επόμενες 24 ώρες. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως δεν είναι ασφαλές να το καταψύξετε ξανά.
• Αφήστε το μητρικό γάλα κάτω από χλιαρό τρεχούμενο νερό μέχρι να ξεπαγώσει. Εναλλακτικά μπορείτε να το βάλετε σε ένα μπολ με χλιαρό νερό και αφήστε το να ξεπαγώσει.

Το μητρικό γάλα δεν πρέπει ποτέ να ζεσταίνεται ή να αποψύχεται σε φούρνο μικροκυμάτων γιατί μπορεί εύκολα να υπερθερμανθεί και επειδή σκοτώνει τα θρεπτικά συστατικά του. Τέλος, κάθε φορά που ζεστάνετε ή ξεπαγώνετε το μητρικό γάλα, πρέπει να το χρησιμοποιήσετε εντός των επόμενων 2 ωρών.

Πως μπορώ να αυξήσω την παραγωγή μητρικού γάλακτος;

Η παραγωγή αλλά και η αύξηση της παραγωγής του μητρικού γάλακτος για να καλύπτει τις ανάγκες του μωρού καθώς αναπτύσσεται είναι πολύ συχνά ένα επιπλέον άγχος για τις μητέρες. Φυσικά, η κάθε γυναίκα έχει άλλη παραγωγή γάλακτος καθώς έχει διαφορετικό οργανισμό, παρόλα αυτά υπάρχουν κάποια σημεία που μπορεί να εστιάσει.

Η διατροφή και πρόσληψη των κατάλληλων βιταμινών και άλλων θρεπτικών στοιχείων που απαιτείται για την παραγωγή μητρικού γάλακτος, είναι φυσικά ένα σημείο που μπορεί η κάθε μητέρα να προσέξει. Η διατροφή πλούσια σε βιταμίνες, πρωτεΐνη και καλά λίπη είναι σίγουρα ένα σημαντικό σημείο, έτσι η κατανάλωση τροφίμων όπως λαχανικά, γαλακτοκομικά, αυγά, ξηροί καρποί βοηθούν στην παραγωγή γάλακτος.

Η κατανάλωση επαρκών ποσοτήτων νερού είναι εξίσου σημαντική, αφού όπως έχουμε ήδη αναφέρει το μεγαλύτερο ποσοστό του συστατικού του μητρικού γάλακτος είναι το νερό. Επιπλέον, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη και καθοδήγηση του γιατρού υπάρχουν βιταμίνες ως συμπληρώματα διατροφής που μπορεί η κάθε μητέρα να βρει στο εμπόριο ώστε να ενισχύσει την παραγωγή μητρικού γάλακτος.

Βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά για αύξηση & ενίσχυση του μητρικού γάλακτος

Οι βασικές βιταμίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά για τον θηλασμό είναι τα εξής:

1. Βιταμίνη D: τα υψηλά επίπεδα βιταμίνης D είναι σημαντικά για το μωρό και τη μητέρα, και η έλλειψή της ή τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης στη μητέρα συνήθως σημαίνουν και χαμηλή βιταμίνη D στο μωρό κατά τη γέννηση.
2. Βιταμίνη Β12: μία πολύ σημαντική βιταμίνη κυρίως για όσες μητέρες δεν τρώνε κρέας ή καταναλώνουν μειωμένες ποσότητες στη διατροφή τους κατά την περίοδο του θηλασμού. Η διατροφή σε χαμηλά επίπεδα της βιταμίνη Β12, έχουν συνδεθεί με αναπτυξιακές καθυστερήσεις στα βρέφη όπως έχουν δείξει διάφορες έρευνες.
3. Ασβέστιο: Οι γυναίκες χάνουν έως και 5% της οστικής μάζας τους κατά τη διάρκεια του θηλασμού, έτσι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό σημείο και για την εγκυμοσύνη και για το θηλασμό καθώς το μωρό ή το έμβρυο έχει ανάγκη για ασβέστιο. Άλλωστε οι μητέρες συχνά ή και σχεδόν πάντα λαμβάνουν καθημερινά συμπλήρωμα ασβεστίου στην εγκυμοσύνη και στην περίοδο θηλασμού.
4. Μαγιά μπύρας: Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP), η παρουσία ενός πολυσακχαρίτη στο κριθάρι που χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπύρας φαίνεται να ενεργοποιεί την προλακτίνη, η οποία στη συνέχεια βοηθά τις μητέρες να αυξήσουν την παραγωγή γάλακτος.
5. Ω-3 λιπαρά οξέα: Τα λιπαρά οξέα τύπου Ωμέγα 3 είναι βασικά για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Το μητρικό γάλα περιέχει αυτά τα σημαντικά λιπαρά οξέα DHA και EPA, αλλά οι ποσότητες τους εξαρτώνται από την κατανάλωση της μητέρας. Η λήψη συμπληρωμάτων μπορεί να αυξήσει τη συγκέντρωσή τους στο μητρικό γάλα.

Πότε κόβεται το μητρικό γάλα;

Ο θηλασμός και ο αποθηλασμός σαφώς είναι μία προσωπική επιλογή της κάθε μητέρας, ωστόσο, σε αυτό συμβάλλουν πολλοί παράγοντες όπως η αντίδραση του μωρού σε αυτή τη διαδρομή που αναπτύσσει η μητέρα με το μωρό. Το περιβάλλον και οι συνθήκες, ο οργανισμός του μωρού και απρόβλεπτα συμβάντα όπως ασθένεια του μωρού, αλλά και η σωματική και η ψυχολογική υγεία της μητέρας.

Ο μητρικός θηλασμός, όταν υπάρχει η δυνατότητα, αποτελεί την αποκλειστική τροφή του βρέφους για τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του. Πρέπει να συνεχίζεται και μετά την εισαγωγή στερεών τροφών στο καθημερινό διαιτολόγιο, μέχρι την ηλικία των 12 μηνών και μπορεί φυσικά να υπάρξει και συνέχεια ή διακοπή για όσο διάστημα το επιθυμούν η μητέρα και το παιδί.

Σε κάθε περίπτωση συστήνεται στη μητέρα να κάνει σταδιακό φυσικό απογαλακτισμό. Συνιστάται δηλαδή, η μείωση της συχνότητας κατά 1 θηλασμό ανά 2-5 μέρες, η αύξηση των μεσοδιαστημάτων μεταξύ θηλασμών, και η μείωση διάρκειας θηλασμών.

🧐 Βρεφική διατροφή: Τι πρέπει να τρώει το μωρό σας ανά ηλικία;

Προκαλεί αλλεργίες το μητρικό γάλα;

Η αλλεργία στο μητρικό γάλα είναι κάτι μη σύνηθες. Τα αλλεργικά επεισόδια στο μητρικό γάλα παρουσιάζονται πιο συχνά στα παιδιά. Όσον αφορά τα βρέφη όμως, συνήθως εκδηλώνονται με προϋπάρχον οικογενειακό ιστορικό ή όταν το μωρό δε θηλάζει.

Μερικά από τα συμπτώματα αλλεργίας στο μητρικό γάλα, αφορούν:

• Ναυτία και εμετοί
• Κολικοί, πόνοι στην περιοχή της κοιλιάς, διάρροια
• Εκρήξεις έντονου κλάματος
• Ευερεθιστότητα
• Οίδημα σε σημεία του σώματος
• Αναφυλαξία

Η σύνθεση του μητρικού γάλακτος είναι τόσο ιδιοφυής που απλά δεν μπορεί να αναπαραχθεί σε μορφή γάλακτος σε σκόνη, και ο θηλασμός ένα ακόμα θαύμα της φύσης που συνδέει ακόμα πιο πολύ τη μητέρα με το μωρό με στόχο την ανάπτυξή του. Φυσικά, ο θηλασμός είναι ένα δώρο της μητέρας προς το μωρό και με τη σωστή καθοδήγηση της μαίας και του γιατρούς σας μπορεί να είναι μία ακόμα αξέχαστη εμπειρία με το μωρό σας.