Παγκόσμια Ημέρα Κοιλιοκάκης: Δράση & Πρόληψη
Συντάχθηκε:
16/05/2023,
ΕπιστημονικάΤεκμηριωμένο
Εκτιμώμενος Χρόνος Ανάγνωσης: 4m, 3s
Πίνακας Περιεχομένων
Η κοιλιοκάκη αποτελεί μια ασθένεια που συνδέεται κατά κύριο λόγο με το γαστρεντερολογικό σύστημα. Ένας ασθενής με κοιλιοκάλη «παρατηρεί» το ίδιο του το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στους ιστούς, προκαλώντας μια σειρά από προβλήματα. Η «επίθεση» αυτή γίνεται με τη λήψη γλουτένης από τον ασθενή και οι περισσότεροι γνωρίζουν την κοιλιοκάκη λόγω της γλουτένης.
Στις 16 Μαΐου κάθε έτους τιμάται η παγκόσμια ημέρα κοιλιοκάκης, με σκοπό τη δράση και πρόληψη για τη συγκεκριμένη ασθένεια.
Τι είναι η κοιλιοκάκη;
Η κοιλιοκάκη αποτελεί κληρονομική αυτοάνοση διαταραχή, η οποία προκαλεί μια αντίδραση στο σώμα, όταν ένας άνθρωπος λαμβάνει προϊόντα με γλουτένη. Η γλουτένη, όταν βρίσκεται στο πεπτικό σύστημα, ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και αυτό με τη σειρά του παράγει αντισώματα εναντίον αυτής. Τα αντισώματα αυτά καταστρέφουν σταδιακά τον βλεννογόνο του λεπτού εντέρου. Η βλάβη του βλεννογόνου στο λεπτό έντερο, το καθιστά αναποτελεσματικό στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές.
Η κοιλιοκάκη είναι αρκετά επικίνδυνη, καθώς ενδέχεται να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα, η έλλειψη θρεπτικών συστατικών μπορεί να οδηγήσσει σε δυσαπορρόφηση. Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί υποσιτισμός σε ορισμένους ασθενείς με κοιλιοκάκη.
Όπως γνωρίζουμε, η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στα δημητριακά. Κατά κύριο λόγο, τη βρίσκουμε στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Εκτός αυτού, η γλουτένη εμφανίζεται συχνά ως πρόσθετο σε προϊόντα διατροφής που δε γνωρίζουν αρκετοί άνθρωποι, όπως:
- Σάλτσες
- Σούπες
- Συσκευασμένα τρόφιμα
- Κονσερβοποιημένα φρούτα, λαχανικά και όσπρια
- Γαριδάκια και τσιπς
Κατά συνέπεια, οι τροφές που απαγορεύονται για την κοιλιοκάκη είναι αρκετές και απαιτείται μεγάλη προσοχή.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει η κοιλιοκάκη;
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η λήψη γλουτένης μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από εντερικά συμπτώματα της κοιλιοκάκης, όπως:
- Διάρροια (έντονη οσμή σε ορισμένες περιπτώσεις)
- φούσκωμα
- Δυσπεψία
- Δυσκοιλιότητα
- Πόνος στο στομάχι
Μετέπειτα, παρατηρούμε και πιο γενικά συμπτώματα της κοιλιοκάκης, όπως:
- Κόπωση, ως αποτέλεσμα της μη λήψης επαρκών θρεπτικών συστατικών από τις τροφές
- Ακούσια απώλεια βάρους
- κνησμώδες εξάνθημα (ερπητοειδής δερματίτιδα)
- Προβλήματα με την εγκυμοσύνη
- Νευρική βλάβη
- Διαταραχές που επηρεάζουν το συντονισμό, την ισορροπία και την ομιλία
💡Τα παιδιά με κοιλιοκάκη μπορεί να μην αναπτύσσονται με τον αναμενόμενο ρυθμό και μπορεί να έχουν καθυστερήσει την εφηβεία
Κοιλιοκάκη: εξέταση & διάγνωση
Για να διαπιστώσετε αν πάσχετε από κοιλιοκάκη, θα πρέπει να προβείτε σε εξετάσεις αίματος. Για την εξέταση κοιλιοκάκης, υπάρχει και η βιοψία λεπτού εντέρου, προς επιβεβαίωση της διάγνωσης. Κατά το διάστημα που εξετάζεστε για κοιλιοκάκη, θα πρέπει να λαμβάνετε τροφές με γλουτένη, έτσι ώστε να βεβαιωθείτε πως οι εξετάσεις είναι ακριβείς.
Στην περίπτωση που η διάγνωση είναι θετική, θα πρέπει να προβείτε σε επιπλέον εξετάσεις, για να διαπιστωθεί το κατά πόσο σας έχει επηρεάσει.
💡Τα άτομα με παθήσεις, όπως ο διαβήτης τύπου 1 , η αυτοάνοση νόσος του θυρεοειδούς, το σύνδρομο Down και το σύνδρομο Turner , έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν κοιλιοκάκη.
Θεραπεύεται η κοιλιοκάκη;
Δεν υπάρχει ενδεδειγμένη θεραπεία για την κοιλιοκάκη. Παρόλα αυτά, η σωστή διατροφή χωρίς γλουτένη, βοηθάει σε μεγάλο βαθμό. Η παρακολούθηση της δίαιτας αυτής θα βοηθήσει στον έλεγχο των συμπτωμάτων σε πολύ μεγάλο ποσοστό.
Ακόμη κι αν έχετε ήπια συμπτώματα, η αλλαγή της διατροφής σας εξακολουθεί να είναι επιβεβλημένη, καθώς η λήψη γλουτένης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές των συμπτωμάτων. Αυτό μπορεί επίσης να συμβαίνει εάν οι εξετάσεις δείξουν ότι έχετε κάποιου βαθμού κοιλιοκάκη ακόμη και αν δεν έχετε εμφανή συμπτώματα.
Τέλος, θα πρέπει να θυμάστε πως είναι σημαντικό η δίαιτα χωρίς γλουτένη να είναι υγιεινή και ισορροπημένη.
Δράση για την κοιλιοκάκη
Η διάγνωση της κοιλιοκάκης φέρνει σε δυσχερή θέση αρκετούς ανθρώπους. Η απότομη μετάβαση σε μια δίαιτα χωρίς γλουτένη προκαλεί έντονα προβλήματα στους ασθενείς, καθώς η γλουτένη «βρίσκεται» σε αρκετά τρόφιμα.
Η δράση για την κοιλιοκάκη απαιτεί αρκετή προσοχή για τις τροφές που λαμβάνει ο ασθενής, καθώς αρκετοί τρώνε φαγητά και ποτά με γλουτένη χωρίς να το αντιλαμβάνονται και επανεμφανίζονται τα συμπτώματα. Γι’ αυτό τον λόγο χρειάζεται διαρκής ενημέρωση και υποστήριξη από ειδικούς.
Η σωστή πρόληψη και δράση για την κοιλιοκάκη μπορεί να γίνει με τις παρακάτω συμβουλές:
- Αναπτύξτε ένα βασικό μενού: Μελετήστε διάφορες συνταγές και καταλήξτε σε αυτές που πιστεύετε ότι θα μπορούσατε να τρώτε συχνά και να τις συνδυάζετε εύκολα. Αποκτήστε τη συνήθεια να διατηρείτε αυτά τα συστατικά σε απόθεμα, ώστε να έχετε πάντα κάτι που μπορείτε να φάτε χωρίς να φοβάστε αν λάβετε προϊόντα με γλουτένη.
- Να έχετε μαζί σνακ χωρίς γλουτένη: Κρατήστε μερικά σνακ χωρίς γλουτένη στη διάθεσή σας στο αυτοκίνητο, την τσάντα ή το γραφείο σας σε περίπτωση που δεν μπορείτε να βρείτε κάτι άλλο να φάτε όταν λείπετε από το σπίτι.
- Εστιατόρια με ειδικό μενού: Βρείτε εστιατόρια με αξιόπιστα μενού χωρίς γλουτένη, όπου θα φάτε χωρίς φόβο. Ελέγξτε τα μενού online πριν φτάσετε και μιλήστε με το προσωπικό εκ των προτέρων, εάν είναι απαραίτητο, για να βεβαιωθείτε ότι μπορούν να σας φιλοξενήσουν.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τη γλουτένη, μπορείτε να κάνετε το Quiz μας παρακάτω.
Πηγές
Celiac Disease (clevelandclinic.org)
Coeliac disease (nhs.uk)
Greek