Προσαρμογή στον Παιδικό Σταθμό: Πως γίνεται & πόσο χρόνο διαρκεί

Η έναρξη των σχολικών υποχρεώσεων ενός παιδιού ξεκινάει με τον παιδικό σταθμό. Πόσο εύκολη είναι όμως η προσαρμογή;

Ο Σεπτέμβρης έφτασε και μαζί του έφερε τη μυρωδιά του φθινοπώρου και την έναρξη των παιδικών σταθμών και σχολείων. Μπορεί λοιπόν τα φύλλα να πέφτουν, τα μικρά μας μπουμπούκια όμως – τα παιδιά «μας» – να ανθίζουν το φθινόπωρο, καθώς, κάθε χρόνο, αυτή την εποχή, ξεκινάει ένα νέο κεφάλαιο της πολύχρωμης ζωής τους.

Η αναφορά φυσικά αφορά στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, κάτι το οποίο για κάποια μπουμπούκια σημαίνει ότι θα είναι η πρώτη επαφή τους με το σχολείο.

Μέσα από την προσωπική εμπειρία μου στην εκπαίδευση και στα σχολεία – στα οποία έχω εργαστεί κι εργάζομαι ως δασκάλα παιδιών προσχολικής ηλικίας, αλλά κι ως παράλληλη στήριξη – θεωρώ πως αυτό που θα βοηθήσει ένα παιδί να μη «φοβηθεί» το σχολείο, όταν ξεκινάει πρώτη φορά, είναι η ομαλή προσαρμογή του.

Πώς θα μπορούσαμε όμως να εξηγήσουμε το τι είναι η προσαρμογή μ’ έναν απλό και πιο «καθημερινό» τρόπο;

Προσαρμογή παιδιού στον παιδικό σταθμό: Τι σημαίνει πρακτικά για το παιδί;

Προσαρμογή είναι μια διαδικασία, την οποία καλούμαστε να περάσουμε μικροί και μεγάλοι σε διάφορα στάδια της ζωής μας, ούτως ώστε να καταφέρουμε να ενσωματωθούμε σε μία καινούργια για εμάς, κατάσταση ή σ’ ένα νέο περιβάλλον – είτε μέσω δικιάς μας απόφασης για κάτι νέο, είτε όχι – με ομαλό τρόπο. Για να μπορέσει κάτι τέτοιο να επιτευχθεί είναι σημαντικό να δοθεί χρόνος και να υπάρχει υπομονή.

Περνώντας στην περίπτωση των μικρών μας φίλων και της προσαρμογής τους στο σχολικό πλαίσιο, κάτι το οποίο θεωρώ πολύ σημαντικό να αναφερθεί, είναι το ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η κύρια προσαρμογή των παιδιών θα πρέπει να πραγματοποιείται όταν έρχονται σε πρώτη επαφή με το σχολείο.

Αντίστοιχα, όμως, και οι υπόλοιποι μικροί μας φίλοι που έχουν εξοικειωθεί με την ιδέα του «πηγαίνω σχολείο», έπειτα από περιόδους γιορτών, διακοπών ή πιθανής αρρώστιας κατά την επιστροφή τους στην καθημερινότητα συνηθίζεται να βιώνουν και πάλι μια μικρή περίοδο προσαρμογής.

Επομένως, η προσαρμογή στον παιδικό σταθμό ως μία νέα συνθήκη και ρουτίνα, δε σχετίζεται αποκλειστικά με την ηλικία ενός παιδιού.

Προσαρμογή στον παιδικό σταθμό ανεξαρτήτως ηλικίας

Τα παιδιά από τη στιγμή που έρχονται στον κόσμο μέχρι και τη στιγμή που θα χρειαστεί να πάνε για πρώτη φορά στον βρεφικό/ παιδικό σταθμό, έχουν ήδη βιώσει – αναλόγως φυσικά και με την ηλικία του κάθε παιδιού που ξεκινάει το σχολείο – μία από τις βασικότερες περιόδους της ζωής τους. Ποια είναι αυτή;

Η σχέση εμπιστοσύνης κι ασφάλειας, που χτίζουν τα παιδιά με τη μαμά και τον μπαμπά.

Στη συγκεκριμένη διαδικασία αυτή η σχέση θα έλεγε κανείς ότι «δοκιμάζεται» όταν τα παιδιά θα ξεκινήσουν το σχολείο, αφού μόλις η μαμά κι ο μπαμπάς τα χαιρετήσουν για να πάνε να παίξουν σ’ έναν χώρο μεγάλο και γεμάτο ανθρώπους (μικρούς και μεγάλους αλλά κυρίως άγνωστους) το πρώτο συναίσθημα το οποίο βιώνουν είναι αυτό του φόβου. Και κάπου εκεί μέσα από το συναίσθημα του φόβου, έρχεται και η αίσθηση της «εγκατάλειψης»…

Δύσκολη προσαρμογή στον παιδικό σταθμό: Πως την κάνουμε πιο εύκολη;

Η προσαρμογή των παιδιών λοιπόν στον βρεφικό/ παιδικό σταθμό, αποτελείται από κάποια στάδια, αλλά κι αρκετά μυστικά για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς!

1. Έπειτα από το πρώτο ραντεβού των γονέων με το ενδιαφερόμενο για τα παιδιά τους σχολείο, έρχεται και η πρώτη μέρα κατά την οποία τα παιδιά θα πάνε να γνωρίσουν τον χώρο, τις δασκάλες και φυσικά και τους φίλους τους με τους οποίους θα «συμβιώσουν» στη διάρκεια της χρονιάς.
2. Οι πρώτες 2- 3 ημέρες – και κατά τη γνώμη μου η πρώτη ολόκληρη εβδομάδα – χρειάζεται να είναι πολύ ομαλές για το παιδί και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει για εκείνες τις πρώτες ημέρες οι ώρες που θα παραμένει το παιδί στον σταθμό να αυξάνονται ομαλώς.
3. Τις 2 πρώτες ημέρες η παραμονή των παιδιών στο σχολείο είναι καλό να διαρκεί 1- 2 ώρες παρέα με τη μαμά και τον μπαμπά, «γνωρίζοντας» την τάξη στην οποία θα βρίσκονται, παίζοντας μέσα σε αυτήν αλλά και στον κήπο μαζί με όλα τα υπόλοιπα παιδιά και τις δασκάλες. Είναι άκρως σημαντικό να καταλάβει το παιδί ότι οι γονείς του εμπιστεύονται τον χώρο αυτό αλλά και τους ανθρώπους που βρίσκονται εκεί ούτως ώστε να αισθανθούν κι εκείνα με τη σειρά τους σιγά σιγά όλο και πιο οικεία.
4. Έπειτα από την τρίτη ημέρα πραγματοποιούνται και οι πρώτοι «αποχωρισμοί» των παιδιών από τους γονείς, κάτι το οποίο προκαλεί συνήθως και την πρώτη αίσθηση της «εγκατάλειψης», που αναφέραμε στην αρχή. Στο στάδιο αυτό δεν έχουμε συγκεκριμένο όριο παραμονής του παιδιού στο σχολείο, καθώς το κάθε παιδί είναι διαφορετικό άρα κι οι αντοχές του είναι διαφορετικές.
5. Αυτό που επισημαίνουμε στους γονείς είναι ότι εκείνες τις ημέρες χρειάζεται να είναι όσο πιο ευέλικτοι γίνεται, ούτως ώστε, εάν το παιδί δεν έχει αντοχή παραπάνω των μίας ή δύο ωρών, να είναι σε θέση να έρθουν να το πάρουν.
6. Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης εβδομάδας πραγματοποιείται, δοκιμαστικά και πάλι, η προσπάθεια να ενταχθούν σιγά σιγά στο πρόγραμμα του σχολείου.

Προσαρμογή στον παιδικό σταθμό: Πόσο χρόνο διαρκεί;

Είναι άκρως σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν υπάρχει ένας μόνο τρόπος για να επιτευχθεί μια προσαρμογή, αφού το κάθε παιδί είναι διαφορετικό άρα κι ο χρόνος τον οποίο θα χρειαστεί για να προσαρμοστεί, θα είναι διαφορετικός.

Με τη συγκεκριμένη βάση λοιπόν, οι γονείς μαζί με τη δασκάλα χρειάζεται να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο το οποίο θεωρούν πως θα είναι ασφαλές για την προσαρμογή του παιδιού. Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να υπενθυμίσουμε το πόσο απαραίτητη είναι η σωστή επικοινωνία και συνεργασία γονέων, δασκάλων αλλά και των διευθύνσεων του κάθε σχολείου.

Tips για τους γονείς!

Αγαπητοί γονείς,

Όταν πλησιάζει η στιγμή που το μικρό σας θα πάει σταθμό, είναι μία καλή ιδέα να αρχίζετε να το προετοιμάζετε λίγο καιρό πριν λέγοντάς του τι πρόκειται να συμβεί σαν ένα παραμύθι στο οποίο πρωταγωνιστής είναι εκείνο.

Στη συνέχεια, όταν οι μέρες θα έχουν φτάσει και θα πραγματοποιούνται οι πρώτες επισκέψεις στο σχολείο, κάτι που θα βοηθήσει αρκετά, μόλις αποχωρείτε από εκεί να του μιλάτε για όσα βίωσε στη διάρκεια που ήσασταν στον σταθμό, ποιους γνώρισε, τι του άρεσε πιο πολύ, πως ένιωσε κι αν θα επιθυμούσε να ξαναπάει την επόμενη μέρα.

Αντίστοιχα, πριν την «καληνύχτα», δε θα έκανε κακό μια υπενθύμιση του τι θα προκύψει την επόμενη ημέρα. Έτσι και το πρωί μπορείτε να λέτε την ιστορία μαζί προσθέτοντας κάτι το οποίο θα έχετε κανονίσει να κάνετε παρέα μετά την αποχώρησή του από το σχολείο.

Η επικοινωνία για τη νέα συνθήκη, βοηθάει πάρα πολύ τα παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας. Έχει σημασία να τους μιλάμε, να τους εξηγούμε τα πάντα και να γνωρίζουν τι πρόκειται να συμβεί και να ακολουθήσει μέσα στην ημέρα τους. Πόσο μάλλον στην περίπτωση που βρίσκονται σε περίοδο προσαρμογής σε κάτι τόσο καινούργιο.

Είναι απαραίτητο να διατηρείται το αίσθημα της ασφάλειας, μέσα από το γεγονός ότι φεύγοντας από τον παιδικό σταθμό θα επιστρέψουν στη μαμά και στον μπαμπά, να μοιραστούν μαζί τους όλα τα ωραία που έκαναν, να κάνουν παρέα όσα τους αρέσουν και τους γεμίζουν κι αύριο που θα πάνε ξανά στο σχολείο να έχουν να μοιραστούν όσα έκαναν μετά το σχολείο ή όσα θα κάνουν στη συνέχεια της ημέρας τους.

Η περίοδος προσαρμογής των παιδιών στα σχολεία δεν είναι μόνο δύσκολη για τα παιδιά, αλλά και για εσάς! Ας μην ξεχνάμε και την πλευρά των γονέων, οι οποίοι ειδικά τις πρώτες φορές συγκινούνται. Συνοδηγοί σας σε αυτό το ταξίδι πρέπει να είναι η υπομονή, η κατανόηση προς τα παιδιά και τα συναισθήματά τους και το αίσθημα πως το δέσιμο το οποίο αναπτυσσόταν πριν ξεκινήσουν το σχολείο, δε θα αλλάξει επειδή θα χρειαστεί να αποχωρίζεστε ο ένας τον άλλον για εκείνες τις λίγες ώρες της ημέρας.

❤️ Καλή, πολύχρωμη, δημιουργική και γεμάτη αγάπη και φαντασία σχολική χρονιά σε μικρούς και μεγάλους!

Δείτε επίσης

✍️ Βοηθάμε τα παιδιά μας να προσαρμοστούν με τον νέο δάσκαλο ή τη νέα δασκάλα! 

✍️ Προσαρμογή στο σχολικό περιβάλλον για παιδιά με μαθησιακές, συναισθηματικές & συμπεριφορικές δυσκολίες