Σχολικός Εκφοβισμός: Υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου;

Μπορεί ο εκφοβισμός γενικά σαν έννοια και περιστατικό να ήταν κάτι που θεωρούσαμε ότι συνέβαινε περισσότερο σε χώρες του εξωτερικού και αποτελούσε ένα πρόβλημα όχι ανησυχητικό για την Ελλάδα, παρόλα αυτά ο εκφοβισμός όσο και ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα φαινόμενο που χρίζει ιδιαίτερη αντιμετώπιση και φυσικά ενημέρωση προς όλους και στη χώρα μας.

Ο σχολικός εκφοβισμός, είναι ένα φαινόμενο που εδρεύει και στα εγχώρια σχολεία με όλο αι αυξανομένη παρουσία τα τελευταία χρόνια όπως δείχνουν τα στατιστικά των επισήμων ερευνών. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που πλέον υπάρχει συνολική στόχευση μέσα από την ενημέρωση να μεταφερθεί η πληροφορία για τους τρόπους αντιμετώπισης και επικοινωνίας τέτοιων συμβάντων, τόσα στα άτομα που έχουν ή δέχονται συμπεριφορές σχολικού εκφοβισμού, όσο και όσων μέσω της σωστής ενημέρωσης μπορούν να βοηθήσουν και να επιβραδύνουν τέτοιου είδους συμπεριφορές.

Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός;

Ως σχολικό εκφοβισμό περιγράφουμε την κατάσταση όπου ασκείται συστηματική , επαναλαμβανόμενη και εσκεμμένη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή. Το αποτέλεσμα είναι σωματικός ή ψυχολογικός πόνος και μπορεί να εντοπιστεί εντός ή εκτός του σχολικού περιβάλλοντος, σε μαθητές και συμμαθητές.

Ποιες είναι οι μορφές σχολικού εκφοβισμού;

Oι μορφές που μπορεί ο σχολικός εκφοβισμός να παρουσιαστεί είναι διαφορετικές και πολλές φορές μπορεί να είναι ταυτόχρονα και πάνω από μία.

Έτσι ο σχολικός εκφοβισμός κυρίως παρουσιάζεται με τις παρακάτω μορφές:

1. Λεκτικός εκφοβισμός: παρουσιάζεται λεκτικά προς το άλλο άτομο και κυρίως εστιάζει σε λεκτική επίθεση με υβριστικές λέξεις, λεκτική επίθεση, ειρωνεία και αγενή σχόλια που συνηθώς μειώνουν και φέρνουν σε μία θέση μειονεκτική το άτομο που δέχεται τον λεκτικό εκφοβισμό.
2. Σωματικός εκφοβισμός: μπορεί να προκληθεί κάποιος τραυματισμός ή υπάρχει η απειλή για τραυματισμό. Παρουσιάζει φαινόμενα όπως σπρώξιμο, κλωτσιές, χτυπήματα κ.α.
3. Ρατσιστικός εκφοβισμός: σχόλια και διάδοση αυτών ου βασίζονται κυρίως σε καταγωγή, κοινωνική τάξη, οικονομική κατάταξη, σωματικό βάρος (body shaming) και γενικά διαφοροποίησης που μπορεί να υπάρχει.
4. Έμμεσος ή κοινωνικός εκφοβισμός: έχει ως στόχο την απομόνωση την κοινωνική του ατόμου, συμβάντα που προκαλούν την αποξένωση και την μη αποδοχή συγκεκριμένων ατόμων από ομάδες που δημιουργού οι μαθητές μεταξύ τους, μη αποδεκτό στο μικρό σύνολο των ομάδων που δημιουργούν.
5. Σεξουαλικός εκφοβισμός: παρουσιάζονται κυρίως μέσω σχολίων, υβριστικών επιθέσεων ή χειρονομιών που έχουν ως χαρακτηρισμό σεξουαλικά υπονοούμενα ή μπορεί να φτάσουν έως και ανεπιθύμητα αγγίγματα και επιθέσεις.
6. Ηλεκτρονικός εκβιασμός: ο οποίος εντοπίζεται στο περιβάλλον του διαδικτύου, είναι ο λεγόμενος εκφοβισμός πίσω από μία οθόνη, όπου κυρίως παρουσιάζεται μέσω μηνυμάτων με υβριστικό περιεχόμενο, ή βίντεο, ακόμα και με τη διάδοση φημών ή υλικού που στόχο έχει την ταπείνωση και τον εκφοβισμό ενός ή περισσοτέρων ατόμων που έχουν μπει στο στόχαστρο.

Όλα τα παραπάνω είναι παραδείγματα σχολικού εκφοβισμού τα οποία έχουν παρατηρηθεί και καταγραφεί στο σχολικό περιβάλλον ή εκτός αυτό. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αυξανόμενη τάση των μαθητών να συμμετέχουν σε εκφοβιστικά γεγονότα, και πολλές φορές οι μορφές εκφοβισμού να είναι παραπάνω από μία όπου δέχεται ένα ή παραπάνω άτομα.

Μπορεί να αντιμετωπιστεί ο σχολικός εκφοβισμός;

Στόχος πλέον της κοινωνίας και όλων των φορέων της εκπαίδευσης κάθε βαθμίδας, είναι η ενημέρωση εντός του σχολείου, όσο και εκτός από αυτό για τις μορφές σχολικού εκφοβισμού, όσο και η ενθάρρυνση των ατόμων που έχουν δεχτεί κάποια τέτοια συμπεριφορά να μιλήσουν στους γονείς, στου καθηγητές/ δασκάλους ή σε ειδικούς φορείς ώστε να δοθεί μία άμεση λύση.

Ο σχολικός εκφοβισμός δεν αποτελεί αδιέξοδο, υπάρχει τρόπος τα άτομα που έχουν δεχτεί να βρουν τρόπο να ξεφύγουν από αυτόν. Στόχος της ενημέρωσης είναι να μη θεωρείται πλέον ταμπού, να μιλήσει το θύμα, αλλά και η αποφυγή των θυτών να λάβουν δράση εφόσον έχουν ενημερωθεί για της συνέπειες που προκαλεί ο σχολικός εκφοβισμός.

Επιπλέον μία οργανωμένη καμπάνια ενημέρωσης και γνώσης καθώς και η διάδοση των τρόπων που μπορεί ο καθένας να αναφέρει στους αρμόδιους φορείς τέτοιου είδους περιστατικά, καθώς και η σωστή διαπαιδαγώγηση ώστε να αποφεύγονται δράσεις που προάγουν τον σχολικό εκφοβισμό, είναι η ελπίδα πως το φαινόμενο θα εκλείψει και τα παιδιά κάθε ηλικίας θα επιλέγουν συνδέεται να αποφεύγουν να εμπλέκονται σε τέτοιες συμπεριφορές και μοτίβα δράσεων.