Σπαθόχορτο: Οδηγός & Οφέλη για την Κατάθλιψη

Το σπαθόχορτο, γνωστό και ως βαλσαμόχορτο, είναι ένα βότανο με μακρά ιστορία στην παραδοσιακή ιατρική. Χρησιμοποιείται ευρέως για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της ήπιας και μέτριας κατάθλιψης, ενώ οι επιστημονικές έρευνες το έχουν συνδέσει και με ανακούφιση δερματικών συμπτωμάτων. Στο άρθρο μας, θα ανακαλύψουμε το πώς λειτουργεί το σπαθόχορτο, ποια είναι τα οφέλη του για την ψυχική υγεία και τι πρέπει να γνωρίζουμε για την ασφαλή χρήση του.

Τι είναι το Σπαθόχορτο;

Το σπαθόχορτο ή βαλσαμόχορτο, σύμφωνα με τον ιστότοπο Drugs.com, είναι ένα πολύβιο φυτό, το οποίο κατάγεται από την Ευρώπη, αλλά βρίσκεται και σε άλλες ηπείρους του πλανήτη, όπως η Αμερική. Πρόκειται για ένα επίμονο ζιζάνιο που αναπτύσσεται στο ξηρό έδαφος. Μπορούμε να το βρούμε σε λιβάδια, φράχτες, δάση ακόμα και στις άκρες του δρόμου. [1]

Κατά βάση, φτάνει σε ύψος 0,3 έως 0,61 m, εκτός από τις ακτές του Ειρηνικού Ωκεανού, όπου έχει φτάσει σε ύψος 1,5 m. Το φυτό έχει φύλλα ωοειδούς σχήματος και παράγει χρυσοκίτρινα άνθη που ευδοκιμούν από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο.

Υπάρχουν περίπου 370 είδη στο γένος Hypericum, το οποίο προέρχεται από την ελληνική λέξη «Υπερικόν».

Ιστορική Αναδρομή και Παραδοσιακή Χρήση του Σπαθόχορτου

Όπως αναφέρει το National Center for Complementary and Integrative Disorders, η αγγλική ονομασία του σπαθόχορτου αναφέρεται στον Ιωάννη τον Βαπτιστή, καθώς το φυτό ανθίζει κατά την περίοδο της εορτής του Αγίου, στα τέλη του Ιουνίου. [4]

Η ελληνική ονομασία «Υπερικόν», περιλαμβάνει τις λέξεις «υπέρ» (άνωθεν) και «εικών» (εικόνα), όπου με την παράδοση για την ημέρα του Αγ. Ιωάννου του Βαπτιστή, το φυτό κρέμεται πάνω από τις εικόνες σε ένα σπίτι, προκειμένου να απομακρυνθούν τα κακά πνεύματα.

Ιστορικά, το βαλσαμόχορτο έχει χρησιμοποιηθεί για μια ποικιλία παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των παθήσεων των νεφρών και των πνευμόνων, της αϋπνίας και της κατάθλιψης, καθώς και για την επούλωση πληγών. Στις μορφές που χρησιμοποιείται, είναι αυτή του βαλσαμέλαιου, για εσωτερική (πόσιμη μορφή) και εξωτερική χρήση, στο δέρμα.

Πώς Σχετίζεται το Σπαθόχορτο με την Κατάθλιψη;

Το σπαθόχορτο έχει ευρεία χρήση σχετικά με τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Μάλιστα, αρκετές μεγάλες ανασκοπήσεις έχουν διαπιστώσει πως είναι αρκετά αποτελεσματικό για περιστατικά κατάθλιψης.

Μηχανισμός Δράσης του Σπαθόχορτου

Το σπαθόχορτο περιέχει διάφορες χημικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένων της υπερικίνης, της υπερφορίνης και των φλαβονοειδών, που φέρεται να έχουν σημαντικές επιδράσεις σε ασθενείς με κατάθλιψη. [8]

Παρόλο που οι ερευνητές δεν είναι βέβαιοι για το πώς λειτουργεί το βαλσαμόχορτο, ορισμένοι εξ αυτών, έχουν διαπιστώσει πως το βότανο δρα με έναν Εκλεκτικό Αναστολέα Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης (SSRI), αυξάνοντας τη διαθεσιμότητα των χημικών ουσιών της σεροτονίνης, ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης (ή νορανδρεναλίνης). Οι συγκεκριμένοι νευροδιαβιβαστές συμβάλλουν στη βελτίωση της διάθεσης.

Επιστημονικές Έρευνες και Αποτελέσματα

Έχει γίνει εκτεταμένη έρευνα σχετικά με τη χρήση του βαλσαμόχορτου για την κατάθλιψη καθώς και για τις αλληλεπιδράσεις του με τον οργανισμό ή ορισμένα φάρμακα. Στον πίνακα παρακάτω, συγκεντρώσαμε και παρουσιάζουμε μελέτες και ανασκοπήσεις για τη δράση του σπαθόχορτου στην κατάθλιψη.

Ωστόσο, σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές, ο συνδυασμός του βαλσαμόχορτου με την αντικαταθλιπτική αγωγή – και με αρκετές άλλες αγωγές εξίσου – θα μπορούσε να προκαλέσει ανεπιθύμητες παρενέργειες. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να υπάρχει επικοινωνία με έναν γιατρό προτού γίνει λήψη του βοτάνου από τον ασθενή.

Άλλα Οφέλη του Σπαθόχορτου για την Υγεία

Εκτός των ιδιοτήτων του σπαθόχορτου στην κατάθλιψη, το βότανο, έχει σημαντικά οφέλη και σε άλλες καταστάσεις υγείας, όπως:

• Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS). Το σπαθόχορτο φέρεται να συμβάλλει στην ανακούφιση των σωματικών και συναισθηματικών συμπτωμάτων του προεμμηνοροϊκού συνδρόμου, όπως κράμπες, ευαισθησία στο στήθος, έντονη επιθυμία για φαγητό και ευερεθιστότητα.
• Εμμηνόπαυση. Το σπαθόχορτο μπορεί – σε συνδυασμό με ορισμένες αγωγές που υποδεικνύει ένας γιατρός – να συμβάλλει στη βελτίωση της διάθεσης και μείωσης του άγχους σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση.
• Πληγές και δερματικές παθήσεις. Μια αρκετά δημοφιλής δράση του βαλσαμόχορτου αφορά την ανακούφιση και καταπράυνση διαφόρων δερματικών παθήσεων, όπως του εκζέματος και της ξηρότητας. Το βότανο έχει σημαντικές αντιβακτηριακές ιδιότητες και μπορεί επίσης να βοηθήσει στην καταπολέμηση της φλεγμονής. Εφαρμόζεται τοπικά στο δέρμα και ανακουφίζει από τα συμπτώματα ήπιων πληγών και ερεθισμών του δέρματος.
• Καρκίνος. Αρκετοί ασθενείς με καρκίνο βλέπουν το σπαθόχορτο ως μία μη τοξική και φυσική ανακούφιση για συμπτώματα κατάθλιψης που μπορεί να έχουν. Θετικό αποτελεί το γεγονός πως μπορεί να δοθεί χωρίς συνταγή, ενώ έχει ήπιες παρενέργειες. Ωστόσο, απαιτείται κι εδώ προσοχή, καθώς μπορεί να υπάρξει αλληλεπίδραση του σπαθόχορτου με φαρμακευτικά σκευάσματα που λαμβάνει ο ασθενής, επομένως είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν το πάρετε. [7]

🤔 Σπαθόλαδο: Ιδιότητες, Χρήσεις & Παρενέργειες

Πώς να Επιλέξετε και να Χρησιμοποιήσετε το Σπαθόχορτο

Προτιμήστε να προμηθεύεστε το σπαθόχορτο – όπως και κάθε άλλο βότανο – από αξιόπιστα brands, για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο κάποιας ανεπιθύμητης παρενέργειας.

Δοσολογία και Μορφές Διαθεσιμότητας

Η δοσολογία του βαλσαμόχορτου ποικίλλει ανάλογα της μορφής που διατίθεται το βότανο και τις συστάσεις ενός γιατρού. Συνήθως, στα συμπληρώματα διατροφής με βαλσαμόχορτο, συνίσταται 1 κάψουλα/ταμπλέτα ημερησίως, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη ενός γιατρού.

Το βότανο μπορείτε να το βρείτε σε διάφορες μορφές, όπως:

• Εκχύλισμα
• Βαλσαμέλαιο
• Αλοιφή
• Συμπλήρωμα διατροφής σε κάψουλα ή ταμπλέτα

Πιθανές Παρενέργειες και Προφυλάξεις

Το σπαθόχορτο μπορεί να προκαλέσει ορισμένες παρενέργειες, όπως:

• Διαταραχές στο στομάχι
• Ζάλη
• Σύγχυση
• Κόπωση
• Ξηροστομία
• Συχνή ούρηση
• Οίδημα
• Αυξημένη αρτηριακή πίεση
• Ταχυπαλμία

Επιπλέον, αποτελεί ένα βότανο το οποίο μπορεί να προκαλέσει αυξημένη ευαισθησία στο ηλιακό φως και ανάπτυξη σοβαρών δερματικών αντιδράσεων. Αυτή η παρενέργεια είναι δυνητικά πιο σοβαρή για άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Συμπεράσματα για το Σπαθόχορτο και την Κατάθλιψη

Το σπαθόχορτο αποτελεί ένα αρκετά δημοφιλές βότανο για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, ειδικά τα τελευταία χρόνια, με πληθώρα μελετών να διαπιστώνουν την αποτελεσματικότητά του. Ωστόσο, το βότανο μπορεί να έχει αρκετές και σημαντικές επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις, με διάφορα φάρμακα.

Γι’ αυτό το λόγο, είναι μείζονος σημασίας να επικοινωνήσετε με έναν γιατρό προτού λάβετε το βότανο και να ακολουθήσετε την κατάλληλη αγωγή, η οποία δε θα σας προκαλέσει κάποια επιβάρυνση στην υγεία σας.