Τι πρέπει να γνωρίζετε για τον διαβήτη κύησης;

Ο διαβήτης κύησης (gestational diabetes) είναι το υψηλό σάκχαρο στο αίμα (γλυκόζη) που αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και συνήθως εξαφανίζεται μετά τον τοκετό. Μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιοδήποτε στάδιο της εγκυμοσύνης, αλλά είναι πιο συχνή η εμφάνισή του στο δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο.

Συμβαίνει όταν το σώμα σας δεν μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη – μια ορμόνη που βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα – για να καλύψει τις επιπλέον ανάγκες σας στην εγκυμοσύνη.

Ο διαβήτης κύησης με έγκαιρη διάγνωση και σωστή αντιμετώπιση μπορεί να μην αποτελέσει πρόβλημα για τη μητέρα και το έμβρυο. Μάθετε περισσότερα για τον διαβήτη κύησης στο άρθρο που ακολουθεί.

Τι προκαλεί τον διαβήτη κύησης;

Ο διαβήτης κύησης εμφανίζεται, όπως είπαμε και παραπάνω, όταν το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το σώμα παράγει περισσότερες ορμόνες και περνά από άλλες αλλαγές, όπως η αύξηση βάρους. Αυτές οι αλλαγές αναγκάζουν τα κύτταρα του σώματος να χρησιμοποιούν την ινσουλίνη λιγότερο αποτελεσματικά, μια κατάσταση που ονομάζεται αντίσταση στην ινσουλίνη. Η αντίσταση στην ινσουλίνη αυξάνει τις ανάγκες του σώματος για ινσουλίνη.

Όλες οι γυναίκες, κατά την περίοδο της κύησης, έχουν κάποια αντίσταση στην ινσουλίνη κατά την όψιμη εγκυμοσύνη. Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη ακόμη και πριν περάσουν στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Ξεκινούν την εγκυμοσύνη με αυξημένη ανάγκη για ινσουλίνη και είναι πιο πιθανό να έχουν διαβήτη κύησης.

Έχει συμπτώματα ο διαβήτης κύησης;

Όπως υπογραμμίζουν αρκετοί επιστήμονες, γνωρίζουμε ότι ο διαβήτης κύησης συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Τα περισσότερα περιστατικά διαβήτη κύησης ανακαλύπτονται μετά από συγκεκριμένη εξέταση για τον εν λόγω διαβήτη.

Παρόλα αυτά, ορισμένες γυναίκες μπορεί να αναπτύξουν συμπτώματα εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους είναι πολύ υψηλά (υπεργλυκαιμία), όπως:

• αυξημένη δίψα
• αυξημένη διούρηση, πιο συχνά από το συνηθισμένο
• ξηροστομία
• κούραση
• θολή όραση
• φαγούρα των γεννητικών οργάνων

Ωστόσο, κάποια από αυτά τα συμπτώματα είναι κοινά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και δεν είναι απαραίτητα σημάδι διαβήτη κύησης. Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον προσωπικό σας ιατρό σε κάθε περίπτωση, για να λάβετε και την κατάλληλη αντιμετώπιση.

Επιπλέον, το ιατρικό σας ιστορικό μπορεί να υποδηλώνει παράγοντες κινδύνου, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να απευθύνεστε στον προσωπικό σας ιατρό και με τις κατάλληλες εξετάσεις θα γνωρίζετε ότι χρειάζεται.

Προκαλεί προβλήματα ο διαβήτης κύησης;

Ο διαβήτης κύησης δύναται να προκαλέσει προβλήματα στην υγεία της κυοφορούσας, αλλά και του εμβρύου. Ως προς τη γυναίκα που κυοφορεί, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, όπως:

• Κίνδυνος υψηλής αρτηριακής πίεσης κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης
• Χαμηλός κίνδυνος να αναπτυχθεί διαβήτης τύπου II

Όσον αφορά την υγεία του μωρού, απαιτείται εξίσου μεγάλη προσοχή, καθώς μπορεί να εμφανιστούν τα παρακάτω προβλήματα:

• Αύξηση του μεγέθους του μωρού, προκαλώντας προβλήματα στον τοκετό
• Πρόωρη γέννηση, που μπορεί να συνοδεύεται με αναπνευστικά προβλήματα
• Χαμηλό σάκχαρο στο αίμα
• Ενδεχόμενη ανάπτυξη διαβήτη τύπου II

Έλεγχος για τον διαβήτη κύησης

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, είναι σημαντικό να κάνετε τον απαραίτητο έλεγχο για διαβήτη κύησης. Με αυτή την εξέταση, θα είστε σε θέση να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία για να προστατεύσετε την υγεία σας και την υγεία του μωρού σας.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου προγεννητικού σας ραντεβού, περίπου την εβδομάδα 8 έως 12 της εγκυμοσύνης, η μαία ή ο γιατρός σας θα σας κάνουν μερικές ερωτήσεις για να καθορίσουν εάν διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο διαβήτη κύησης. Εφόσον είναι όλα εντάξει, θα αναμένετε τις βασικές εξετάσεις για τον διαβήτη κύησης.

Ο διαβήτης κύησης συνήθως αναπτύσσεται γύρω στην 24η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, επομένως πιθανότατα θα εξεταστείτε μεταξύ 24 και 28 εβδομάδων.

Εάν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη κύησης, ο γιατρός σας μπορεί να σας εξετάσει νωρίτερα. Το σάκχαρο στο αίμα που είναι υψηλότερο από το κανονικό στην αρχή της εγκυμοσύνης σας μπορεί να υποδεικνύει ότι έχετε διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 αντί για διαβήτη κύησης.

Υπάρχει θεραπεία για τον διαβήτη κύησης;

Όπως τονίζει η ιατρική κοινότητα, ο διαβήτης κύησης, μετά την περίοδο της εγκυμοσύνης, εξαφανίζεται. Όχι πάντοτε, αλλά σε μεγάλο βαθμό ναι. Γι’ αυτό τον λόγο, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει πρόληψη και κατάλληλη θεραπεία.

Η θεραπεία στις συγκεκριμένες περιπτώσεις ποικίλλει, γιατί κάθε εγκυμοσύνη είναι ξεχωριστή, οπότε απαιτείται και μια συγκεκριμένη μέθοδος θεραπείας. Στους ενδεικτικούς τρόπους για θεραπεία και παρακολούθηση του διαβήτη κύησης, έχουμε:

• Έλεγχος του σακχάρου στο αίμα σας: Έλεγχος με κιτ δοκιμών, για να μετρήσετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.
• Υγιής δίαιτα: Αλλαγή στον τρόπο ζωής και διατροφής, που θα βοηθήσει στον έλεγχο του επιπέδου του σακχάρου στο αίμα.
• Σωματική άσκηση: Η σωματική δραστηριότητα μειώνει τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος, επομένως η τακτική άσκηση μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για τη διαχείριση του διαβήτη κύησης.
• Φαρμακευτική αγωγή: Μπορεί να γίνει χορήγηση φαρμάκου, εάν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας δεν είναι ακόμα σταθερά 1 έως 2 εβδομάδες μετά τις αλλαγές που αναφέρθηκαν παραπάνω, μέσω της άσκησης και της διατροφής.

Διατροφή για τον διαβήτη κύησης

Ένας τρόπος για την πρόληψη του διαβήτη κύησης είναι και η σωστή διατροφή. Σας παρουσιάζουμε ενδεικτικά μια δίαιτα που βοηθά στη διατήρηση των επιπέδων του σακχάρου σε χαμηλά επίπεδα.

Παρόλα αυτά, επειδή η κύηση αποτελεί μια πολύ σημαντική περίοδο και η κάθε γυναίκα έχει ξεχωριστή εγκυμοσύνη, θα πρέπει να συμβουλευτείτε πρώτα έναν διαιτολόγο και τον προσωπικό σας ιατρό, με σκοπό να σας πουν αν απαγορεύεται ή όχι, κάποια τροφή, για τον σακχαρώδη διαβήτη.

Μια καλή δίαιτα ενάντια στον σακχαρώδη διαβήτη κατά την εγκυμοσύνη, περιλαμβάνει:

• Τακτική λήψη των γευμάτων σας.
• Λήψη αμυλούχων και χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (GI) τροφών, που απελευθερώνουν αργά τη ζάχαρη – όπως ζυμαρικά ολικής αλέσεως, καστανό ρύζι, ψωμί, δημητριακά με όλα τα πίτουρα, όσπρια, φασόλια, φακές, μούσλι.
• Εντάξτε στο διατροφολόγιό σας φρούτα και λαχανικά.
• Αποφύγετε τα ζαχαρούχα τρόφιμα – δεν χρειάζεστε μια διατροφή εντελώς χωρίς ζάχαρη, αλλά αλλάξτε σνακ όπως κέικ και μπισκότα με πιο υγιεινές εναλλακτικές όπως φρούτα, ξηρούς καρπούς και σπόρους.
• Αποφύγετε τα ζαχαρούχα ποτά. Οι χυμοί φρούτων και τα smoothies μπορεί επίσης να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, όπως και ορισμένα ποτά “χωρίς πρόσθετη ζάχαρη”, γι’ αυτό ελέγξτε τη διατροφική ετικέτα ή ρωτήστε τον διατροφολόγο σας.
• Τρώτε άπαχες πηγές πρωτεΐνης.

Πηγές

Gestational Diabetes (cdc.gov)

Gestational diabetes (nhs.uk)