Τι Ρίχνει Άμεσα το Ζάχαρο
Τεκμηριωμένο
Πίνακας Περιεχομένων
«Τι ρίχνει άμεσα το ζάχαρο»;
Μια φράση που αρκετοί άνθρωποι διατυπώνουν, καθώς υποφέρουν από προβλήματα με τον σακχαρώδη διαβήτη ή επιθυμούν να μειώσουν τα ποσοστά σακχάρου στο αίμα τους.
Η απάντηση στη συγκεκριμένη ερώτηση δεν είναι τόσο απλή, καθώς υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις που αφορούν τη διατροφή, τη χρήση φαρμάκων και τεχνικών, για τη μείωση του ζαχάρου.
Στο άρθρο μας, θα εστιάσουμε στον ρόλο της διατροφής στη διαχείριση του ζαχάρου, στις τροφές που ρίχνουν το ζάχαρο καθώς και αλλαγές στον τρόπο ζωής για αποτελεσματική διαχείριση των επιπέδων του σακχάρου.
Τι είναι το υψηλό ζάχαρο στο αίμα;
Το υψηλό ζάχαρο στο αίμα συμβαίνει όταν παρουσιάζονται πολύ υψηλές ποσότητες σακχάρου στο αίμα. Αυτή η κατάσταση συμβαίνει όταν το σώμα παράγει χαμηλά ποσοστά ινσουλίνης ή υπάρχει λανθασμένη χρήση της ινσουλίνης από το σώμα (αντίσταση στην ινσουλίνη).
Το υψηλό ζάχαρο στο αίμα, συνήθως, σημαίνει πως ο ασθενής έχει και σακχαρώδη διαβήτη, όπου μπορεί να εμφανίζει συχνά επεισόδια υψηλού ζαχάρου.
Επίπεδα σακχάρου στο αίμα: πότε θεωρούνται υψηλά;
Οι φυσιολογικές τιμές του σακχάρου στο αίμα στο αίμα είναι από 70 έως 110 mg/dL. Σε περιπτώσεις παρουσίας σακχαρώδους διαβήτη τα επίπεδα αυτά αυξάνονται:
- Άτομα με διαβήτη χωρίς διάγνωση: Γλυκόζη αίματος μεγαλύτερη από 125 mg/dL
- Προδιαβήτης: 100 mg/dL έως 125 mg/dL
- Διαβήτης τύπου 1: Συνήθως, πάνω 250 mg/dl
- Διαβήτης τύπου 2: Γλυκόζη αίματος νηστείας μεγαλύτερη από 125 mg/dL
Για άτομα με διαβήτη, υψηλά επίπεδα σακχάρου έχουμε όταν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι μεγαλύτερα από 180 mg/dL, μία έως δύο ώρες μετά το φαγητό. Ωστόσο, αυτό ενδέχεται να έχει διαφοροποιήσεις στον οργανισμό και τους στόχους του εκάστοτε ασθενούς για τα όρια που έχει θέσει.
Συμπτώματα υψηλού ζαχάρου στο αίμα
Τα συμπτώματα του υψηλού σακχάρου στο αίμα παρουσιάζονται συνήθως σταδιακά και αρχίζουν να εκδηλώνονται όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι πολύ υψηλά. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Αίσθημα έντονης δίψας
- Συχνουρία
- Αδυναμία και κόπωση
- Θολή όραση
- Απώλεια βάρους
- Υποτροπιάζουσες λοιμώξεις, όπως αυτές της ουροδόχου κύστης (κυστίτιδα) και του δέρματος
Επίσης, αρκετοί άνθρωποι αναρωτιούνται για το αν έχουν ζάχαρο ενώ στεγνώνει το στόμα τους (ξηροστομία). Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ανεξέλεγκτη δράση του διαβήτη μειώνει τη σιελόρροια, με αποτέλεσμα να στεγνώνει το στόμα.
Στην περίπτωση που υπάρχουν διαρκώς υψηλά επίπεδα ζαχάρου στο αίμα, μπορεί να παρατηρηθούν και τα παρακάτω συμπτώματα:
- Καθυστέρηση επούλωσης πληγών και κοψιμάτων στο δέρμα
- Νευρικές βλάβες, που προκαλούν πόνο, κρυάδες ή έλλειψη των αισθήσεων στα πόδια, απώλεια μαλλιών ή στυτική δυσλειτουργία
- Προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως δυσκοιλιότητα ή διάρροια
- Βλάβες στα μάτια, τα αιμοφόρα αγγεία ή τα νεφρά
Ποιες τροφές ρίχνουν άμεσα το ζάχαρο
Η ποσότητα κατανάλωσης τροφών και ροφημάτων εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο, τα επίπεδα δραστηριότητας και τη συνολική υγεία του καθενός. Σε καμία περίπτωση, όμως, ουδεμία τροφή δεν περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα μας.
Γι’ αυτό η υγιεινή διατροφή έχει να κάνει με την ποικιλία και την επιλογή διαφορετικών τροφών από κάθε μία από τις κύριες ομάδες τροφίμων κάθε μέρα. Και όταν λέμε ισορροπημένη, σημαίνει κατανάλωση μεγαλύτερη κατανάλωση κάποιων τροφών και μειωμένη σε άλλες. Στη διαχείριση και μείωση του ζαχάρου, καλό είναι να καταναλώνει ο ασθενής τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Φρούτα και λαχανικά
Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν χαμηλό ποσοστό σε θερμίδες, ενώ είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Προσθέτουν σε κάθε περίπτωση γεύση και ποικιλία σε κάθε γεύμα.
Τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία από το εγκεφαλικό επεισόδιο, τις καρδιακές παθήσεις, την υψηλή αρτηριακή πίεση και ορισμένους καρκίνους – και όταν έχετε διαβήτη, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξετε αυτές τις παθήσεις.
Ωστόσο, είναι καλό να αποφύγετε τους χυμούς φρούτων και τα smoothies καθώς δεν έχουν μεγάλη συγκέντρωση σε φυτικές ίνες.
Η επιλογή των φρούτων και λαχανικών θα πρέπει να πραγματοποιείται βάσει του γλυκαιμικού τους δείκτη. Ορισμένα φρούτα και λαχανικά με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη είναι τα κάτωθι:
- Φράουλες
- Καρότο
- Αρακάς
- Πιπεριά
- Σπανάκι
- Σέλινο
- Μήλα
- Κεράσια
- Δαμάσκηνα
- Μαρούλι
- Μελιτζάνα
- Πορτοκάλια
- Νεκταρίνια
- Αγκινάρα
- Βατόμουρα
- Σπαράγγια
- Ροδάκινα
- Μπρόκολο
- Κουνουπίδι
- Ακτινίδια
Το καρπούζι, τα σταφύλια και ο χουρμάς έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, οπότε απαιτούν προσοχή στην κατανάλωσή τους.
Δε θα πρέπει να ξεχνάμε πως τα άτομα με διαβήτη μπορούν να καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά, ανεξαρτήτως γλυκαιμικού δείκτη, εφόσον υπάρχει η σύμφωνη γνώμη του γιατρού τους. Το κλειδί στη σωστή διαχείριση του ζαχάρου είναι η ισορροπημένη διατροφή.
Ξηροί καρποί και σπόροι
Οι ξηροί καρποί αποτελούν τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, Ω-3 λιπαρά οξέα και στην πλειονότητά τους έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Επίσης, περιέχουν υψηλά επίπεδα φυτικών πρωτεϊνών, ακόρεστων λιπαρών οξέων και άλλων θρεπτικών συστατικών, όπως:
- αντιοξειδωτικές βιταμίνες
- φυτοχημικά, όπως τα φλαβονοειδή
- μέταλλα, όπως το μαγνήσιο και το κάλιο
Όλα τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά συμβάλλουν στη διαχείριση και μείωση του ζαχάρου στο αίμα.
Ξηροί καρποί και σπόροι που μπορείτε να συμπεριλάβετε στη διατροφή σας είναι οι παρακάτω:
- Ωμά αμύγδαλα
- Ωμά κάσιους
- Ωμά καρύδια
- Ωμά φιστίκια
- Ηλιόσποροι
Ορισμένοι ξηροί καρποί με υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη που πρέπει να λάβετε υπόψιν, είναι οι παρακάτω:
- Κάσιους
- Ξηροί καρποί μακαδάμια
- Καβουρδισμένοι ή αλατισμένοι ξηροί καρποί
- Καραμελωμένοι ξηροί καρποί
Προϊόντα ολικής άλεσης
Τα επεξεργασμένα προϊόντα, όπου τους αφαιρούνται το πίτουρο και το φύτρο, έχουν υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη, σε σχέση με τα προϊόντα ολικής άλεσης. Από την άλλη, η συμπερίληψη προϊόντων ολικής άλεσης, τα οποία είναι πλούσια σε διαλυτές φυτικές ίνες, συμβάλλουν αποδεδειγμένα στη βελτίωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Τροφές ολικής άλεσης που μπορείτε να συμπεριλάβετε στη διατροφή σας είναι οι κάτωθι:
- Βρώμη
- Πίτουρο βρώμης
- Δημητριακά ολικής άλεσης
- Μούσλι
- Καστανό ρύζι
Ροφήματα που βοηθούν στη μείωση του ζαχάρου
Στην προσπάθεια για τη μείωση του ζαχάρου, είναι σημαντική κι η κατανάλωση ροφημάτων με χαμηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα. Το νερό, αποτελεί το πρωταρχικό υγρό για τη ρύθμιση και διαχείριση του ζαχάρου στο αίμα, καθώς δεν περιέχει θερμίδες ή υδατάνθρακες, ενώ συμβάλλει στη διατήρηση της υγρασίας του οργανισμού. Ορισμένα ακόμα ροφήματα, με χαμηλές θερμίδες, που μπορείτε να συμπεριλάβετε στην καθημερινότητά σας είναι τα παρακάτω:
- Τσάι χωρίς ζάχαρη
- Καφές
- Σόδα διαίτης
- Λεμονάδα
- Χυμός μήλου
🤔 Απαγορευμένες Τροφές για το Ζάχαρο: Ποιες είναι;
Αλλαγές στον τρόπο ζωής για άμεση μείωση του ζαχάρου
Εκτός της διατροφής, ορισμένες αλλαγές στην καθημερινότητά μας, μπορούν να συμβάλλουν στη διαχείριση ή και μείωση του ζαχάρου.
Άσκηση και φυσική δραστηριότητα
Έρευνες αποκαλύπτουν πως η τακτική σωματική άσκηση βοηθά τους ανθρώπους να διαχειριστούν τον διαβήτη τους και να παραμείνουν υγιείς. Τα οφέλη της σωματικής δραστηριότητας περιλαμβάνουν:
- Μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα
- Καλύτερη υγεία της καρδιάς
- Υγιές βάρος
- Καλύτερη διάθεση και ύπνος
- Καλύτερη ισορροπία και μνήμη
Προτού ξεκινήσετε ένα πρόγραμμα άσκησης καλό είναι να επικοινωνήσετε με έναν επαγγελματία υγείας, έτσι ώστε να υιοθετήσετε τις κατάλληλες μορφές ασκήσεων με βάση το πρόγραμμά σας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο μέσος ενήλικας θα πρέπει να ασκείται για τουλάχιστον 150’ ημερησίως.
Διαχείριση του άγχους
Το αίσθημα άγχους, λύπης ή θυμού, αποτελούν αρκετά γνωστά συναισθήματα στα άτομα με διαβήτη. Σύμφωνα με έρευνες, άτομα με χρόνιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης, μπορεί να αναπτύξουν άγχος ή άλλες παθήσεις ψυχικής υγείας.
Θα πρέπει, λοιπόν, άτομα που έχουν πρόβλημα με τη διαχείριση του ζαχάρου, να αναζητήσουν τρόπους για τη μείωση του άγχους και του στρες. Η επικοινωνία με έναν ειδικό ψυχικής υγείας, είναι μείζονος σημασίας στην προσπάθεια αυτή. Ορισμένες δραστηριότητες, επίσης, όπως διαλογισμός, γιόγκα, ασκήσεις αναπνοής, μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά στη διαχείριση του άγχους.
Ένα ακόμα κοινό παράδειγμα που αφορά την κακή διαχείριση του άγχους, είναι η ο ύπνος. Φαινόμενα υπερβολικού ή ελλιπούς ύπνου, που σε αρκετές περιπτώσεις συνδέονται με το άγχος, αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
Πότε πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό
Στην περίπτωση που έχετε προσπαθήσει να μειώσετε το σάκχαρο στο αίμα σας με κάποιους από τους τρόπους που αναφέρθηκαν παραπάνω, αλλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας είναι ακόμα υψηλά ή εξακολουθείτε να έχετε συμπτώματα, καλό θα είναι να επικοινωνήσετε με έναν ιατρό. Επίσης, επικοινωνείτε με έναν ιατρό στην περίπτωση που παρατηρήσετε υψηλά επίπεδα σακχάρου αλλά δεν έχει λάβει διάγνωση για ύπαρξη διαβήτη.
Παράλληλα, αν παρατηρήσετε τα παρακάτω συμπτώματα ή σημάδια, θα πρέπει να επικοινωνήσετε άμεσα με έναν ιατρό:
- Αισθάνεστε άρρωστοι ή έχετε έντονο πόνο στο στομάχι
- Ταχύπνοια ή η ταχυκαρδία
- Νιώθετε υπνηλία ή δυσκολεύεστε να μείνετε ξύπνιοι
- Η αναπνοή σας έχει φρουτώδη γεύση
- Αισθάνεστε σύγχυση ή έχετε δυσκολία συγκέντρωσης
- Υψηλά επίπεδα κετονών στα ούρα
✍️ Ο ταχύτερος τρόπος για να ρίξετε άμεσα το ζάχαρο είναι η λήψη ινσουλίνης. Ωστόσο, αυτή η πρακτική δεν αφορά κάθε άτομο που αντιμετωπίζει πρόβλημα με τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του και απαιτεί απαραιτήτως ιατρική συνδρομή.
✍️ Οι αλλαγές στη διατροφή, την άσκηση και ευρύτερα στον τρόπο ζωής μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συνολικών επιπέδων σακχάρου στο αίμα, όταν όμως απαιτείται άμεση παρέμβαση, μάλλον θα χρειαστεί και ιατρική βοήθεια.
Πηγές
- Carbohydrates and Blood Sugar Harvard Health Publishing
- Healthy Living with Diabetes National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases
- High blood sugar (hyperglycaemia) NHS UK
- What to drink when you have diabetes Diabetes UK
- What is a healthy, balanced diet for diabetes? Diabetes UK
- 17 Foods to Lower Your Blood Sugar Healthline
- Diabetes Nutrition: 10 Foods to Help Manage Blood Sugar Abbott
- Foods that spike a patient’s blood glucose are not what you think American Medical Association
- Which foods can help to lower and control blood sugar? Medical News Today
- Diabetes Superstar Foods: Taking Charge of Your Health Through Food American Diabetes Association