Τι σημαίνει η πρόληψη για καλή υγεία;
Τεκμηριωμένο
Οι εξελίξεις που έχουν παρατηρηθεί στον κλάδο της υγείας τις τελευταίες δεκαετίες είναι πολύ σημαντικές. Όπως παρατηρούμε, τόσο σε θεραπευτικό, όσο και σε διαγνωστικό επίπεδο, η πρόοδος είναι αρκετά μεγάλη! Το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά, όπως και η πρόσβαση στις δομές και υπηρεσίες υγείας παρέχονται σε όλο και περισσότερους ανθρώπους.
Έχοντας όλες αυτές τις καινοτομίες, απαιτείται και η έγκαιρη πρόληψη από μέρους μας, έτσι ώστε να προλαμβάνουμε δυσάρεστες καταστάσεις για τον οργανισμό μας. Στο άρθρο που ακολουθεί, ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας που τιμάται στις 8 Απριλίου, θα γίνει αναφορά στην αξία της πρόληψης για την υγεία μας και πως συνδέεται με τη μακροζωία.
Πως προσέχουμε την υγεία μας στην πράξη;
Η καλή υγεία του κοινωνικού συνόλου αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ευημερία του, αλλά και τη διαθεσιμότητα του παραγωγικού-εργατικού δυναμικού και αντίστροφα. Η άμεση σύνδεση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και υγείας έχει ιστορικά διαπιστωθεί.
Η ιατρική κοινότητα θεωρεί πως σημαντικότερο ρόλο για τη διασφάλιση της υγείας και κατ’ επέκταση της ευημερίας μας, έχει η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση, δηλαδή ο προληπτικός προσυμπτωματικός έλεγχος της υγείας μας, συμπληρωματικά με τις συμβουλές των ειδικών σε θέματα διατροφής, άσκησης και διαχείρισης του άγχους μας.
Για παράδειγμα, ένα απλό ετήσιο «check up», έως και χρονοβόρες διαγνωστικές εξετάσεις, αποτελούν ένα καλό «ιστορικό» για την πορεία της υγείας μας. Επί της ουσίας, δημιουργώντας ένα «ιστορικό αρχείο» για τον οργανισμό μας, μπορούμε να εστιάσουμε πιο άμεσα και αποτελεσματικά σε πιθανά προβλήματα υγείας που ενδέχεται να προκύψουν.
Ένα ακόμη πολύ σπουδαίο προληπτικό μέτρο, κυρίως στις νεαρές ηλικίες, είναι ο εμβολιασμός. Ένα μέτρο πρόληψης που έχει έρθει στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια και συνεχίζει να αποτελεί τον αποτελεσματικότερο τρόπο πρόληψης και καταπολέμησης ασθενειών και νοσημάτων.
💡 Το 75% των παραγόντων που οδηγούν σε πρόωρο θάνατο μπορούν να ελεγχθούν και να αντιμετωπιστούν σε σημαντικό βαθμό μέσω της πρόληψης
Πρόληψη στην Υγεία: Πρωτογενής & Δευτερογενής Πρόληψη
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αντιμετώπιση των παραγόντων που ενδέχεται να βλάψουν την υγεία μας αφορούν την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη. Ο διαχωρισμός γίνεται ως εξής:
- Πρωτογενής πρόληψη: αντιμετώπιση των αιτιολογικών παραγόντων που καθορίζουν την πορεία της υγείας μας, όπως το κάπνισμα, η διατροφή, η σωματική άσκηση, ο έλεγχος βάρους και το στρες.
- Δευτερογενής πρόληψη: έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση παθολογικών ευρημάτων.
Τι εξετάσεις πρέπει να γίνονται ανά ηλικία;
Οι προληπτικές εξετάσεις αποτελούν ένα από τα πιο ισχυρά όπλα στη φαρέτρα του κάθε ανθρώπου αλλά και ιατρού. Παρακάτω, σας παρουσιάζουμε τις απαραίτητες εξετάσεις που θα πρέπει να γίνονται ανά ηλικία. Να σημειωθεί, όμως, ότι οι εξετάσεις αυτές διαφέρουν αναλόγως το φύλο και το ιατρικό ιστορικό του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά.
- Παιδιά: γενική εξέταση αίματος, γενική εξέταση ούρων, οφθαλμολογική εξέταση, καρδιολογικός έλεγχος, οδοντιατρική εξέταση.
- Ενήλικες : γενική εξέταση αίματος, βιοχημικές εξετάσεις, γενική εξέταση ούρων, οδοντιατρική εξέταση, πλήρης καρδιολογικός έλεγχος, υπερηχογράφημα άνω και κάτω κοιλίας.
- Άνδρες: Δακτυλική εξέταση του προστάτη (PSA).
- Γυναίκες: Μαστογραφία, Τεστ ΡΑΡ
- Ηλικίες 30+: γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων, καρδιογράφημα, τεστ κοπώσεως , έλεγχος του παχέος εντέρου με κολονοσκόπηση, triplex, οφθαλμιατρική εξέταση.
Αναφορικά με τη συχνότητα που θα γίνεται το check up, εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την ηλικία του κάθε ανθρώπου καθώς και από το ιατρικό ιστορικό του. Ιδανικά, οι ενήλικες θα πρέπει να πραγματοποιούν τις εξετάσεις τους μια φορά το χρόνο. Για ηλικίες 40+ το ιδανικό θα είναι να προβαίνουν σε εξετάσεις ανά έξι μήνες.
Για συγκεκριμένες εξετάσεις όμως, βάσει των Πρωτοκόλλων, η επανάληψη των εξετάσεων πρέπει να γίνεται:
- βασικός εργαστηριακός έλεγχος και εξέταση για αρτηριακή πίεση ανά τριετία και ανά διετία για τις ηλικίες κάτω των 50 ετών
- κολονοσκόπηση ανά δεκαετία για τις ηλικίες άνω των 50 ετών
- οστική πυκνότητα ανά διετία για τις ηλικίες άνω των 50 ετών
- εξέταση PSA ανά τριετία για τους άντρες άνω των 50 ετών
- τεστ ΠΑΠ και γυναικολογική εξέταση ανά διετία για τις γυναίκες 21-70 ετών
- μαστογραφία ανά διετία για τις γυναίκες 40-75 ετών
Πηγές
Η πρόληψη στην υγεία αυξάνει το προσδόκιμο ζωής (naftemporiki.gr)
Check up ανά ηλικία (smartmed.gr)