Τι είναι το Λούπινο & πως Ωφελεί τον Οργανισμό μας;

Το λούπινο αποτελεί γνωστό όσπριο της αρχαιότητας, το οποίο έχει κάνει την εμφάνιση του αρκετά έντονα τα τελευταία χρόνια. Ο καρπός του μπορεί να αποτελέσει πρώτη ύλη για την παραγωγή αλευριού και λαδιού, με τις θεραπευτικές του ιδιότητες να αποτελούν σημείο αναφοράς. Για πολλούς, όχι τυχαία, θεωρείται ένα σύγχρονο superfood.

Στο άρθρο μας, θα ανακαλύψουμε το λούπινο, τα οφέλη του για την υγεία μας, πιθανές παρενέργειες που έχει η κατανάλωσή του αλλά και τρόπους για να το εντάξουμε στη διατροφή μας.

Τι είναι το λούπινο;

Το λούπινο αποτελεί ένα θρεπτικό όσπριο που καλλιεργείται εύκολα, ακόμα και σε εδάφη φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. Το λούπινο ως φυτό, ανήκει στην οικογένεια Fabaceae ή Leguminosae και εντός αυτής, στην υποοικογένεια Faboideae και συγκεκριμένα στη φυλή Genisteae, στην οποία ανήκουν επίσης η σόγια, τα ρεβίθια και τα φασόλια.

Οι γλυκές ποικιλίες αυτού του ψυχανθούς καλλιεργούνται εδώ και εκατοντάδες χρόνια σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπως η Ευρώπη, η Νότια Αμερική και η Αυστραλία. Υπάρχουν περίπου 200 ποικιλίες λούπινου, με μόνο 4 εξ αυτών να καλλιεργούνται με σκοπό την κατανάλωση από ανθρώπους και ζώα.

Αυτές είναι:

• Lupinus albus L., γνωστό ως λευκό λούπινο
• Lupinus angustifolius L., γνωστό ως μπλε ή στενόφυλλο λούπινο
• Lupinus luteus L., γνωστό ως κίτρινο λούπινο
• Lupinus mutabilis L., γνωστό ως λούπινο των Άνδεων

Αν και τα διαφορετικά είδη λούπινου διαφέρουν, όλα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, καθιστώντας τα μια εξαιρετική επιλογή σε διάφορα πιάτα.

Λούπινα: θρεπτική αξία

Τα λούπινα έχουν υψηλή διατροφική αξία, χωρίς όμως να είναι ευρέως γνωστή η συγκεκριμένη πληροφορία. Πρωτίστως, έχουν χαμηλές θερμίδες και υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, όπως:

• Θειαμίνη
• Ριβοφλαβίνη
• Βιταμίνη C
• Ασβέστιο
• Κάλιο
• Φώσφορος
• Μαγνήσιο
• Σίδηρος
• Ψευδάργυρος

Επιπλέον, αποτελούν μία από τις πιο πλούσιες πηγές φυτικής πρωτεΐνης (έως και 40% του συνολικού τους βάρους) και φυτικών ινών (έως και 38% του συνολικού τους βάρους). Ενδεικτικά, περιέχουν διπλάσια ποσότητα σε αυτά τα θρεπτικά συστατικά σε σχέση από άλλα όσπρια. Συμπληρωματικά, έχουν και χαμηλότερη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, καθιστώντας τα τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.

Αποτελούν επίσης σημαντική πηγή πολυφαινολών και ζεαξανθίνης, ουσίες με σημαντική αντιοξειδωτική δράση. Η περιεκτικότητά τους σε φυτοστερόλες βοηθά στη μείωση της χοληστερίνης, ενώ περιέχουν και τα 9 απαραίτητα αμινοξέα για τον άνθρωπο, συμπεριλαμβανομένης της Αργινίνης, που συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Τέλος, τα λούπινα, αποτελούν και πηγή της πρωτεΐνης γ-κονγκλουτίνης, η οποία είναι υπεύθυνη για τη μείωση του γλυκαιμικού δείκτη, όπως έχουν δείξει διάφορες μελέτες.

Τι ιδιότητες έχει το λούπινο για τον άνθρωπο;

Το λούπινο, με τα θρεπτικά στοιχεία που περιέχει, προσφέρει σημαντικά οφέλη στην ανθρώπινη υγεία και ομορφιά, όπως θα διαπιστώσουμε και παρακάτω.

Μαλλιά

Μια σημαντική ιδιότητα του λούπινου αφορά τα μαλλιά και τη συνολική υγεία τους. Πιο συγκεκριμένα, η υδρολυμένη πρωτεΐνη λούπινου, είναι ένα εκχύλισμα από το λευκό λούπινο, πλούσιο σε πεπτίδια, ιχνοστοιχεία και βιταμίνες, με δράση κατά της τριχόπτωσης. Το λούπινο μπορεί να συμβάλλει στην επιβράδυνση της τριχόπτωσης με τους εξής τρόπους:

• Έλεγχος του κύκλου ανάπτυξης της τρίχας: ταυτόχρονη δράση στους τρεις κύριους παράγοντες που ελέγχουν τον κύκλο ζωής της τρίχας: την ορμονική ισορροπία, το αγγειακό σύστημα και τον μεταβολισμό των κυττάρων.
• Ρύθμιση της ορμονικής ισορροπίας: αναστέλλει τη δραστηριότητα της 5α-ρεντουκτάσης II, περιορίζοντας τον μετασχηματισμό της τεστοστερόνης σε 5α-DHT (διυδροτεστοστερόνη), που ευθύνεται για τη συρρίκνωση των ωοθυλακίων. Η συγκεκριμένη διαδικασία αποτελεί χαρακτηριστικό της ανδρογενετικής αλωπεκίας.
• Επανενεργοποίηση της μικροκυκλοφορίας: αυξάνει την αγγειακή πυκνότητα γύρω από τον θύλακα της τρίχας, διευκολύνοντας την παροχή οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών που απαιτούνται για την ανάπτυξη της τρίχας.
• Διέγερση του μεταβολισμού των κυττάρων: διεγείρει την ικανότητα διαφοροποίησης των κυττάρων στον βολβό της τρίχας και ευνοεί την κερατινοποίηση που είναι σημαντική για την ανάπτυξη των μαλλιών.

Λοσιόν κατά της τριχόπτωσης με Ιπποφαές και πρωτεΐνες Λούπινου

Καρδιοαγγειακά νοσήματα

Σύμφωνα με μελέτες, η κατανάλωση φυτικών πρωτεϊνών συνδέεται με μείωση της αρτηριακής πίεσης. Οι φαινολικές ενώσεις του λούπινου, συμπληρωματικά με την υψηλή του περιεκτικότητα σε φυτικές πρωτεΐνες, φέρεται να έχει θετικές επιπτώσεις στη μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων, λόγω της προστατευτικής επίδρασής του στην υγεία των αιμοφόρων αγγείων.

Διαβήτης

Υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι το λούπινο μπορεί να είναι ευεργετικό στον διαβήτη. Σε πειράματα που πραγματοποιήθηκαν μετά την προγευματική κατανάλωση, υγιείς εθελοντές που κατανάλωσαν ψωμί με προσθήκη αλεύρου από στενόφυλλο λούπινο, με τις επακόλουθες αντιδράσεις γλυκόζης, ινσουλίνης και κορεσμού, συγκρίθηκαν με εκείνες που προκλήθηκαν από την κανονική κατανάλωση λευκού ψωμιού. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Έχει παρενέργειες το λούπινο;

Συνήθως, η κατανάλωση λούπινου δεν έχει παρενέργειες. Οι πιο συχνές παρενέργειες που παρουσιάζονται από το λούπινο είναι στομαχικές διαταραχές, όπως τα αέρια, το φούσκωμα και ο πόνος στο στομάχι.

Επίσης, το λούπινο μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση σε άτομα με ευαισθησία στα φιστίκια, τη σόγια και τα μπιζέλια. Σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, μάλιστα, θεωρείται ένα «κρυφό» αλλεργιογόνο το λούπινο, καθώς μπορεί να μην εντοπιστεί εύκολα και να δυσκολέψει τη διαδικασία διάγνωσης αλλεργίας. Κατά συνέπεια, να το καταναλώνετε αφότου επικοινωνήσετε με έναν γιατρό.

Πως μπορώ να εντάξω τα λούπινα στη διατροφή μου;

Μπορείτε να καλλιεργήσετε ή πολύ απλά να αγοράσετε λούπινα από το μπακάλικο της γειτονιάς σας. Στην περίπτωση που επιθυμείτε να το εντάξετε στη διατροφή σας, μπορείτε να τα καταναλώσετε μουλιασμένα και βρασμένα σε μορφή ζεστής σαλάτας, μαγειρεμένα όπως τα κουκιά.

Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε εξίσου σε αρκετές συνταγές που απαιτούν αλεύρι (αλεύρι λούπινου) και νιφάδες λούπινου για smoothies.

✍️ Προσοχή: Όπως και τα κουκιά, έτσι και τα λούπινα θεωρούνται αλλεργιογόνα, γι’ αυτό μην ξεχνάτε να επικοινωνείτε με έναν γιατρό προτού τα εντάξετε στη διατροφή σας.