Τι είναι το στίγμα του βάρους & πως αντιμετωπίζεται;

Το στίγμα, με τη μεταφορική έννοια της λέξης, αποτελεί ένα κακόσημο. Με λίγα λόγια, είναι μια κατάσταση που «σημαδεύει» έναν άνθρωπο και τον ντροπιάζει για κάτι που φέρει, σωματική και μη. Μία μορφή στίγματος είναι κι αυτή του βάρους, που λαμβάνει τρομακτικές διαστάσεις.

Στις 4 Μαρτίου κάθε έτους βρίσκουμε την Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας, ως μια μέρα υπενθύμισης για τα προβλήματα που προκαλεί η παχυσαρκία, ως ένα μείζον θέμα υγείας. Παρόλα αυτά, στο άρθρο που ακολουθεί, θα γίνει αναφορά στο στίγμα βάρους και στο πως αντιμετωπίζονται αυτοί οι άνθρωποι, αποκαλύπτοντας πόσο επιβλαβής είναι αυτή η μορφή στίγματος.

Τι είναι το στίγμα βάρους;

Με βάση άρθρο της BioMed Central, το στίγμα βάρους είναι η «κοινωνική απόρριψη και υποτίμηση που επικρατεί σε όσους δεν συμμορφώνονται με τους επικρατούντες κοινωνικούς κανόνες επαρκούς σωματικού βάρους και σχήματος». Πιο απλά, το στίγμα βάρους είναι μια μορφή διάκρισης που βασίζεται στο σωματικό βάρος ενός ατόμου.

Μερικές από τις εσφαλμένες πεποιθήσεις που δημιουργούνται για την ύπαρξη περιττού βάρους στους ανθρώπους, μπορούν να είναι:

• Οι άνθρωποι είναι παχύσαρκοι επειδή δεν εργάζονται σκληρά ή είναι τεμπέληδες.
• Οι άνθρωποι πρέπει να κατηγορήσουν μόνο τον εαυτό τους αν έχουν παχυσαρκία.
• Προκατάληψη στους υπέρβαρους ανθρώπους λόγω κοινωνικών στερεοτύπων για το βάρος

Παρόλα αυτά, η αύξηση βάρους μπορεί να οφείλεται σε αρκετούς παράγοντες παθολογίας, όπως:

• υποθυρεοειδισμός
• σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
• Ορισμένα φάρμακα που προκαλούν ακούσια αύξηση του σωματικού βάρους

Προκαλεί επιπλέον προβλήματα το στίγμα βάρους;

Το στίγμα του βάρους, σύμφωνα με αρκετές μελέτες, μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στο σώμα, όπως αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, που οδηγούν σε κακή μεταβολική υγεία και αυξημένη πρόσληψη βάρους.

Επιπλέον, όσοι έχουν υψηλότερο σωματικό βάρος μπορεί να αντιμετωπίσουν το στίγμα του βάρους αυξάνοντας τη χρήση αλκοόλ και ουσιών, καταναλώνοντας ακόμα μεγαλύτερες ποσότητες τροφής για να αντιμετωπίσουν αρνητικά συναισθήματα και αποφεύγοντας περιβάλλοντα υγειονομικής περίθαλψης ή κοινωνικές συναντήσεις.

Επίσης, οι άνθρωποι που δέχονται το στίγμα βάρους, αποφεύγουν την επίσκεψη στον γιατρό και δε νιώθουν την ενσυναίσθηση από τους ιατρούς, λόγω τους σωματικού τους βάρους.

Τα επακόλουθα αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία είναι αποτέλεσμα αυτού που αποκαλούν χρόνιο κοινωνικό στρες και οι μελέτες έχουν βρει ότι οι βλαβερές συνέπειες της διάκρισης βάρους είχαν ως αποτέλεσμα 60% αυξημένο κίνδυνο θανάτου, ακόμη και όταν ελέγχεται ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ). Μην ξεχνάμε, επίσης, πως ο φαύλος κύκλος του στίγματος βάρους εσωτερικεύουν ακόμα περισσότερο την προκατάληψη του ατόμου για το βάρος του.

Μπορεί να καταπολεμηθεί το στίγμα βάρους;

Τρόποι αντιμετώπισης για το στίγμα βάρους υπάρχουν και είναι αρκετοί, απ’ όλους μας. Αρχικά, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει, αφού δεν μπορούμε να καταπολεμήσουμε κάτι αν δεν το αναγνωρίσουμε πρώτα.

Εν συνεχεία, θα πρέπει να κάνουμε αλλαγές στον τρόπο που σκεφτόμαστε και μιλάμε για άτομα που έχουν περιττά κιλά. Ένας σημαντικός τρόπος για να γίνει αυτό είναι να αφαιρέσουμε τη λέξη «παχύσαρκος» από το λεξιλόγιό μας. Όταν αναφερόμαστε σε κάποιον που έχει υπερβολικό βάρος, θα πρέπει να στοχεύουμε να έχουμε κατά νου ότι είναι άτομο με ασθένεια και να προσπαθήσουμε να τον αναγνωρίσουμε ως άτομο και όχι ως έναν ασθενή άνθρωπο.

Επιπλέον, κάθε άνθρωπος που επιθυμεί την αλλαγή ενάντια στο στίγμα βάρους, πρέπει να αλλάξει το κοινό αφήγημα. Αυτό σημαίνει πρακτικά να αλλάξει την ιστορία που λέει και δέχεται για τον εαυτό του, αποκαλύπτοντας πτυχές του εαυτού του που γνωρίζει εσφαλμένα η κοινωνία. Για παράδειγμα, θα πρέπει να γνωρίζουμε όλοι πως δεν έχει περιττά κιλά ένας άνθρωπος επειδή δε θέλει να δουλέψει και να καταναλώνει μόνο μεγάλο αριθμό τροφής, αλλά ενδέχεται να υπάρχει μια ιστορία από πίσω, που έχει οδηγήσει σε αυτή την κατάσταση.

Παράλληλα, θα πρέπει να αναγνωρίσετε αυτά τα «μηνύματα» που περιλαμβάνουν το στίγμα και να αντισταθείτε σ’ αυτά! Σε όλη μας την καθημερινότητα, παρατηρούμε στην TV, τα social media και στον δημόσιο λόγο, να υπάρχει μια τάση για χλευασμό των ατόμων με περιττά κιλά. Αυτά, αποτελούν στερεότυπα και αποτελεί χρέος όλων να τα διακόπτουμε, γιατί διαιωνίζονται. Έτσι, ένα άτομο παχύσαρκο θα πρέπει να βρει τρόπους να αντισταθεί σε αυτά τα μηνύματα και να επιζητά την ευγένεια και τον σεβασμό.

Για την επίτευξη όλων των παραπάνω, μπορεί ένα παχύσαρκο άτομο να ζητήσει εξειδικευμένη βοήθεια από έναν θεραπευτή, που ειδικεύεται σε άτομα που βιώνουν στίγμα βάρους.

❤️ Μην ξεχνάτε ποτέ όμως, πως το σώμα σας είναι δικό σας, είναι αυτό που σας συντροφεύει για όλη σας τη ζωή και οφείλετε να το αγαπάτε και να το βλέπετε όπως θέλετε εσείς!

Πηγές

Το στίγμα και οι διακρίσεις λόγω βάρους επηρεάζουν σοβαρά την υγεία και την ευημερία (enallaktikidrasi.com)

Weight stigma: As harmful as obesity itself? (health.harvard.edu)