Υπέρταση: Συμπτώματα & Αντιμετώπιση

Όταν η καρδιά μας χτυπά, δεν ακούμε μόνο τον ρυθμό της ζωής μας, αλλά και τη «φωνή» της υγείας μας. Και όταν αυτή η «φωνή» διαταράσσεται από τον υψηλό παλμό της υπέρτασης, είναι καιρός να στρέψουμε την προσοχή μας σε αυτό το σημαντικό θέμα υγείας.

Στο άρθρο αυτό, θα εξερευνήσουμε την υπέρταση, στα αίτια που την προκαλούν, τα συμπτώματα που θα πρέπει να επιστήσουμε την προσοχή μας αλλά και φυσικούς τρόπους αντιμετώπισης της υπέρτασης μέσω της διατροφής μας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προστατευτούμε και να διαχειριστούμε αυτήν τη “σιωπηρή δολοφονική” κατάσταση.

Τι είναι η υπέρταση;

Η υπέρταση ορίζεται ως η αυξημένη πίεση του αίματος στις αρτηρίες. Η πίεση δηλαδή που είναι πάνω από τα φυσιολογικά όρια ή την πίεση που ασκεί το αίμα στο εσωτερικών των αρτηριών. Σε κάθε κτύπο της καρδιάς κι ενώ αυτή αποστέλλει αίμα στις αρτηρίες, η πίεση αυξάνεται και μειώνεται. Για την ακρίβεια όταν η καρδιά συσπάται, η πίεση αυξάνεται και όταν η καρδιά χαλαρώνει, η πίεση μειώνεται.

Η αρτηριακή πίεση μετριέται σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mmHg) με δύο νούμερα. Το ένα υποδηλώνει τη συστολική ή τη μεγάλη πίεση και το άλλο τη διαστολική ή αλλιώς τη μικρή πίεση. Όταν κάποιος έχει μεγάλη πίεση ίση ή μεγαλύτερη από 140 ή ίση ή μεγαλύτερη μικρή πίεση 90, τότε θεωρείται ότι έχει υπέρταση. Η μέση αρτηριακή πίεση βρίσκεται στο ενδιάμεσου του καρδιακού κύκλου. Η φυσιολογική πίεση βρίσκεται ενδιάμεσα στο 120 και το 80 mmHg.

Η πίεση, λοιπόν, διακρίνεται σε ήπια, μέτρια και σοβαρή. Η πάθηση αυτή απαντάται κυρίως σε ενήλικες, αλλά δεν είναι απίθανο να εμφανιστεί και σε παιδιά. Παγκοσμίως, η υπέρταση αφορά έναν στους τρεις ενήλικες, ενώ στην Ελλάδα 20% του πληθυσμού εμφανίζει υπέρταση.

Πράγματα που αυξάνουν τον κίνδυνο υπέρτασης περιλαμβάνουν:

• γήρανση
• γενεσιολογία
• παχυσαρκία
• έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
• διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι
• υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ

Ποια είναι τα συμπτώματα της υπέρτασης;

Τα συμπτώματα υπέρτασης δεν είναι εύκολα παρατηρήσιμα. Πολλές φορές μάλιστα μπορεί να μην εμφανιστεί κανένα σύμπτωμα σε συνθήκες υπέρτασης. Για αυτό πολλές φορές χαρακτηρίζεται ως μια «ύπουλη» νόσος. Ωστόσο, μερικά από τα συμπτώματα, που μπορεί να εμφανίσει ένας υπερτασικός είναι τα εξής:

• Εύκολη κόπωση
• Ζάλη
• Πονοκέφαλος
• Ναυτία
• Μη φυσιολογικός καρδιακός παλμός
• Ρινορραγία
• Δύσπνοια
• Πόνος στο στήθος
• Ανησυχία
• Σύγχυση
• Εμετός
• Βουητό στα αυτά
• Θολή όραση ή αλλαγές στην όραση

Συνηθέστερο σύμπτωμα από αυτά είναι ο πονοκέφαλος, που εντοπίζεται στο πίσω και κάτω μέρος του κεφαλιού.

Ποια είναι τα αίτια της υπέρτασης;

Στο μεγαλύτερο ποσοστό των υπερτασικών η εμφάνιση υψηλής πίεσης οφείλεται σε ιδιοπαθή αίτια, συνηθέστερα από τα οποία είναι:

• Κληρονομικοί παράγοντες
• Παχυσαρκία
• Καθιστική ζωή
• Διατροφή, όπως η αυξημένη πρόσληψη αλατιού
• Μακροχρόνιο στρες

Όταν η υπέρταση δεν είναι ιδιοπαθής, οφείλεται σε κάποια άλλη πάθηση και χαρακτηρίζεται ως δευτεροπαθής. Νοσήματα που σχετίζονται με την αρτηριακή υπέρταση είναι:

• Αρτιοσκλκήρυνση
• Διαταραχές ύπνου, όπως η υπνική άπνοια
• Δυσλειτουργίες θυρεοειδούς
• Προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη
• Νεφροπάθεια
• Στένωση αρτηριών
• Ορμονικές διαταραχές
• Ορισμένα φάρμακα, όπως κορτικοστεροειδή, αντιρρευματικά και αντισυλληπτικά

Υψηλή αρτηριακή πίεση: Διάγνωση

Αρχικά, θα πρέπει να σημειωθεί πως η υπέρταση μπορεί να διαγνωσθεί μόνο από έναν καρδιολόγο. Εν συνεχεία, το πλήρες ιστορικό του ασθενούς είναι μείζονος σημασίας στη διάγνωση, καθώς θα διαπιστωθεί πιθανή κληρονομικότητα ή ασθένειες που συμβάλουν στην εμφάνιση της υπέρτασης.

Χρειάζονται τουλάχιστον 3 επισκέψεις όπου γίνονται διαδοχικές μετρήσεις για να διαγνωσθεί ότι κάποιος είναι υπερτασικός. Τέλος, χρησιμοποιείται και η 24ωρη καταγραφή πίεσης με μια συσκευή παρακολούθησης. Εαν χρειαστεί, επίσης, ο ιατρός μπορεί να προτείνει και άλλες εξετάσεις για την υψηλή αρτηριακή πίεση.

Τι ανεβάζει την πίεση;

• Αλάτι

Είναι ευρέως διαδεδομένο ότι το αλάτι συνδέεται με την αυξημένη πίεση και πρέπει να αποφεύγεται. Το νάτριο δημιουργεί κατακράτηση υγρών κι έτσι ο όγκος του αίματος στα αγγεία αυξάνεται. Έτσι αυξάνεται και η αρτηριακή πίεση.

• Καφές

Η κατανάλωση καφέ μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ενώ όσοι πίνουν πολλούς καφέδες, είναι πιο επιρρεπείς στην υπέρταση.

• Τουρσί 

Το τουρσί περιέχει μεγάλες ποσότητες αλατιού, που όπως προαναφέρθηκε, αυξάνει την αρτηριακή πίεση.

• Ντομάτες

Επεξεργασμένες μορφές της ντομάτας, όπως η σάλτσα ντομάτας, ο χυμός ντομάτας, όπως και τα κονσερβοποιημένα λαχανικά είναι επίσης πλούσια σε νάτριο, δηλαδή αλάτι, που ανεβάζει την αρτηριακή πίεση.

• Αλκοόλ

Η υπερκατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε σημαντική αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, η τακτική υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμες επιπλοκές.

Άλλες τροφές που θα πρέπει να αποφεύγετε εάν έχετε υπέρταση, είναι:

• Αλλαντικά
• Γαλακτοκομικά
• Αρτοσκευάσματα, όπως κρουασάν, κέικ, κουλουράκια και μάφιν
• Αλατισμένοι ξηροί καρποί
• Φαγητό σε κονσέρβα

Εγκυμοσύνη και υπέρταση

Κατά τη διάρκεια της κύησης, μπορεί να παρατηρηθούν τρεις περιπτώσεις που σχετίζονται με την υπέρταση: η υπέρταση κύησης, η προεκλαμψία και η χρόνια προϋπάρχουσα υπέρταση.

• Υπέρταση της κύησης είναι η αυξημένη αρτηριακή πίεση, που εμφανίζεται μετά την 20η εβδομάδα της κύησης σε γυναίκες χωρίς ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης.
• Η χρόνια υπέρταση προϋπάρχει της εγκυμοσύνης. Απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση, καθώς μπορεί να παρουσιαστούν διάφορα προβλήματα.
• Τέλος, η προεκλαμψία είναι ο συνδυασμός υπέρτασης και παρουσίας λευκώματος, που εμφανίζονται μετά τη 20η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Υπάρχουν μερικοί παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση προεκλαμψίας. Μερικοί από αυτούς είναι η πρώτη εγκυμοσύνη, το ιστορικό χρόνιας υπέρτασης, η παχυσαρκία και το ιστορικό.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της υπέρτασης;

Αλήθεια, έχεις αναρωτηθεί πότε η πίεση είναι επικίνδυνη; Αν η αρτηριακή υπέρταση δε ρυθμιστεί, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης άλλων νοσημάτων. Μερικά από αυτά είναι:

• Καρδιαγγειακά νοσήματα
• Βλάβες στον αμφιβληστροειδή
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Εμφάνιση άνοιας
• Στηθάγχη (πόνος στο στήθος)

Πώς αντιμετωπίζεται η υπέρταση;

Η υπέρταση θεωρείται μια χρόνια κατάσταση. Στην ουσία κάποιος που έχει υπέρταση πρέπει να μάθει να ζει μαζί της με βάση τις υποδείξεις του θεράποντος ιατρού του. Ο τρόπος αντιμετώπισης της υπέρτασης είναι διαφορετικός για κάθε άτομο και μπορεί να περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής του ασθενή συνδυαστικά με φαρμακοθεραπεία. Σημαντικός παράγοντας για την αντιμετώπισή της, είναι η διατροφή για υπέρταση.

Δίαιτα για υπέρταση

Σε γενικές γραμμές, καλό είναι να αποφεύγονται τρόφιμα που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και να ενταχθεί στη διατροφή ό, τι ρίχνει την πίεση. Παρακάτω, θα δούμε μερικές τροφές οι οποίες συμβάλλουν στη διατήρηση ή και μείωση της αρτηριακής πίεσης σε καλά επίπεδα.

Υπέρταση και λεμόνι

Το λεμόνι είναι πλούσιο σε κάλιο, ένα μέταλλο που σχετίζεται με τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, περιέχει βιταμίνη C, που διαθέτει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και ενισχύει τον οργανισμό. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι ένας υπερτασικός πρέπει να καταναλώνει χυμό λεμονιού. Μπορεί όμως να αντικαταστήσει το αλάτι με το λεμόνι στα φαγητά, για να προσθέσει γεύση.

Gingo Biloba και υπέρταση

Σε περιπτώσεις υπέρτασης συνίσταται να αποφεύγεται η χρήση του gingo biloba. Θα πρέπει να αποφεύγεται επίσης η λήψη του από άτομα με επιληψία και διαταραχές πήξεως, καθώς και από εγκύους και θηλάζουσες.

Χυμός ρόδι και υπέρταση

Σε αντίθεση με τους περισσότερους χυμούς φρούτων που περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη και έχουν μεγάλες ελλείψεις σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ο 100% φυσικός χυμός ροδιού αποτελεί μια αξιόπιστη επιλογή για την υγεία μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση σε άτομα με υπέρταση αλλά και σε ασθενείς με διαβήτη, νεφροπάθεια που υφίστανται αιμοκάθαρση και άτομα με καρωτιδική νόσο.

Σκόρδο και υπέρταση

Η πιθανώς πιο συνηθισμένη τροφή που σχετίζεται με την αρτηριακή πίεση είναι το σκόρδο. Αρκετές ερευνητικές μελέτες έχουν αποκαλύψει την επίδραση του σκόρδου στην ισορροπία της αρτηριακής πίεσης. Πιο συγκεκριμένα, το σκόρδο περιέχει αλισίνη, που φέρεται να διεγείρει την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου, το οποίο διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και αναστέλλει τη δραστηριότητα του ενζύμου μετατροπής της αγγειοτενσίνης, προκαλώντας μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Μαύρη σοκολάτα και υπέρταση

Η μαύρη σοκολάτα, με υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο και χαμηλή σε ζάχαρη, περιέχει σημαντικές ποσότητες αντιοξειδωτικών φλαβονοειδών, τα οποία έχουν θετική επίδραση στην υγεία της καρδιάς. Είναι ιδιαίτερα ευεργετική για άτομα που αντιμετωπίζουν μεταβολικό σύνδρομο, ένα σύνολο παραγόντων που συνδέονται με καρδιαγγειακές παθήσεις, εγκεφαλικά επεισόδια και διαβήτη.

Συμπληρώματα διατροφής για υπέρταση

Παρακάτω, θα δούμε μερικά από τα καλύτερα συμπληρώματα διατροφής, που θα βοηθήσουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Συμπλήρωμα διατροφής με εκχύλισμα σκόρδου, το οποίο συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας του καρδιαγγειακού και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε περιπτώσεις ήπιας υπέρτασης.

Ισχυρή φόρμουλα με μαγνήσιο, χρώμιο, μείγμα Hypetrol 560 mg (εκχύλισμα ρίζας kudzu, καρπός αγριοκάστανου, κράταιγος, σπόρος σταφυλιού, ρίζα Coleus forskohili, μύρτιλο), σκόρδο, βιοφλαβονοειδή και εκχύλισμα ρίζας Polygonum capsidatum, που συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Το Blood Pressure Health αποτελεί ένα συμπλήρωμα διατροφής από εκχυλίσματα σπόρων σταφυλιού. Η σύνθεση με ισχυρά αντιοξειδωτικά φλαβονοειδή, υποστηρίζει τη ροή και την πίεση του αίματος, ενώ οι προανθοκυανιδίνες, χαλαρώνουν τους μύες των αιμοφόρων αγγείων, ώστε να μη συστέλλονται και κλείνουν τη ροή, γεγονός που παρατηρείται σε συνθήκες ψυχολογικού και σωματικού στρες.

Υπέρταση & πρόληψη

Όπως πάντα, ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη υγεία μας. Έτσι, λοιπόν, για την υπέρταση, μπορείτε να πραγματοποιήσετε τις παρακάτω αλλαγές:

• Κατανάλωση άφθονων φρούτων και λαχανικών
• Λιγότερη καθιστική ζωή
• Πιο έντονη σωματική δραστηριότητα (π.χ. περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, χορός)
• Τακτικά αερόβια άσκηση και ασκήσεις ενδυνάμωσης
• Απώλεια βάρους στην περίπτωση της παχυσαρκίας, πάντα με συνεννόηση με έναν ειδικό
• Διατήρηση της αγωγής που έχει υποδείξει ο ιατρός σας

Σε κάθε περίπτωση, για να μειώσετε ακόμα τον κίνδυνο, θα είναι καλό να μην κάνετε τα παρακάτω:

• Μείωση αλμυρών τροφών
• Μείωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα ή τρανς λιπαρά
• Μείωση ή διακοπή τσιγάρου
• Μείωση ή διακοπή αλκοόλ

Να σημειωθεί πως οι παραπάνω πρακτικές πρόληψης αφορούν άτομα που επιθυμούν να προλάβουν τα συμπτώματα της υψηλής αρτηριακής πίεσης αλλά και άτομα με αρτηριακή πίεση – ακόμα και υπό αγωγή.

Βρείτε στο αγαπημένο σας online φαρμακείο πιεσόμετρα, ψηφιακά πιεσόμετρα και πιεσόμετρα μπράτσου για τη μέτρηση της πίεσης εύκολα και γρήγορα από το σπίτι.

Συνήθεις Ερωτήσεις